چکیده:
پیشبینی روندهای آینده در منطقه خاورمیانه کاری بسیار دشوار است که در بیشتر موارد نیز بهدلیل شتاب بسیار بالای تحولات بینالمللی در این منطقه و درگیری قدرتهای بزرگ در آن پیشبینیها تحقق پیدا نمیکنند. منطقه خاورمیانه یکی از بیثباتترین مناطق جهان است که برخلاف بسیاری از دیگر مناطق در حال توسعه جهان همچنان نزدیک به دو دهه پس از پایان جنگ سرد کشمکشهای منطقهای، بهویژه کشمکش اعراب و اسرائیل هنوز در آنجا به پایان نرسیده است. به همین دلیل برخلاف دیگر مناطق در حال توسعه، بهدلیل وجود ذخایر نفتی و همچنین رشد بنیادگرایی اسلامی که تهدیدی را برای منافع غرب بهویژه ایالات متحده فراهم میآورد، همچنان فضای امنیتی در این منطقه جهان باقی مانده است. تحولات پس از ١١ سپتامبر در این منطقه، بهویژه مشکلات جدی که آمریکا در مدیریت امور خاورمیانه با آن رو به روست، وضعیتی را پدید آورده است که میتوان پیشبینی کرد که روند افول نفوذ آمریکا در این منطقه آغاز شده است. همین موضوع فضایی را برای نقشآفرینی بیشتر ایران در منطقه بهعنوان جایگزینی برای قدرت آمریکا فراهم خواهد آورد. نویسنده معتقد است که دموکراتیک شدن در جهان عرب سبب کاهش تنشهای میان کشورهای عربی با ایران و برقراری روابط بهتر با آنها خواهد شد. قدرت گرفتن شیعیان نیز فضای مانور بیشتری را برای ایران در منطقه خاورمیانه فراهم خواهد کرد.
The regional studies discipline (which considers regions as connecting links between nation-states to the grand level of the international system) studies conflict، war، crisis، cooperation and integration among the countries located in a region. To study the characteristics of the countries found in a region needs a model. The author suggests a pre-model for comparative study of regional constitutional law system. In this article model، ten items have to be examined about any country separately and then all of them should be studied comparatively. The items for examination include political regime and governmental system، the situation of separation of powers، limits and origin of the legislature's authority، limits and origin of the executive's authority، limits and origin of the judiciary's authority، party and electoral systems، basic individual rights، public civil liberties، governmental institutions، protection of constitution، method of revision in constitution and the general form of the political-legal system's structure.
خلاصه ماشینی:
ایران در خاورمیانه: روندهای آینده منطقه دکتر محمد حسین حافظیان 1 استادیار و عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (تاریخ دریافت:4 بهمن 1387- تاریخ تصویب: 17 شهریور 1388 ) چکیده پیشبینی روندهای آینده در منطقه خاورمیانه کاری بسیار دشوار است که در بیشتر موارد نیز بهدلیل شتاب بسیار بالای تحولات بینالمللی در این منطقه و درگیری قدرتهای بزرگ در آن پیشبینیها تحقق پیدا نمیکنند.
به همین دلیل برخلاف دیگر مناطق در حال توسعه، بهدلیل وجود ذخایر نفتی و همچنین رشد بنیادگرایی اسلامی که تهدیدی را برای منافع غرب بهویژه ایالات متحده فراهم میآورد، همچنان فضای امنیتی در این منطقه جهان باقی مانده است.
به همین دلیل برخلاف دیگر مناطق در حال توسعه، وجود ذخایر نفتی و همچنین رشد بنیادگرایی اسلامی که تهدیدی را برای منافع غرب بهویژه ایالات متحده فراهم میآورد، همچنان فضای امنیتی در این منطقه جهان باقی مانده است.
عربستان سعودی ممکن است از نظر اقتصادی یک بازیگر جهان اولی باشد و شهروندانش از تولید ناخالص داخلی سرانه 7000 دلاری بهرهمند باشند، اما ساختار دولت و حکومت محافظهکارانه، ضد دموکراتیک و اقتدارگرایانه آن هنوز این کشور را در برداشت عمومی و جهانی به داشتن جایگاه جهان سومی محکوم میکند(Milton Edwards, 2003, pp.
درواقع، درحالیکه خاورمیانة امروز بسیار متفاوت از خاورمیانه بیست یا چهل سال پیش است، صرف این واقعیت که تحولات شگرفی که در دیگر مناطق جهان بهویژه از دهههای 1980 و 1990 در راستای دموکراتیک شدن، اقتصاد بازار آزاد، دوری از حکومتهای اقتدارگرا، تلاش در جهت همکاریهای اقتصادی منطقهای و حل و فصل شتابان بسیاری از کشمکشهای منطقهای صورت گرفت، در این منطقه از جهان بازتابهای بسیار اندکی داشته است و به این منطقه ویژگیهای خاص خود را میبخشد که سزاوار بررسی بیشتری است.