چکیده:
مینیمالیسم یا کمینهگرایی جنبشی هنری و ادبی است که خاستگاه آن را آمریکای پس از جنگ ویتنام دانستهاند. این جنبش که ابتدا در هنرهای دیداری شکل گرفت، همواره تداعیکننده مفهوم کم و کوتاهبودن و یا استفاده حداقلی از ابزارهای بیان هنری و در واقع نوعی «کاهش» بوده است. این مقاله به بررسی داستان کوتاه مینیمالیستی پرداخته است. به این منظور، ابتدا پیشینه مینیمالیسم بهعنوان جنبشی هنری و سپس جنبشی در داستاننویسی بررسی شده است. در ادامه، ماهیت داستان مینیمالیستی تشریح، و سپس ویژگیهای اساسی این نوع داستان ازقبیل زبان، شخصیتپردازی، طرح داستانی و... بیان شده است.
خلاصه ماشینی:
"داستان کوتاه مینیمالیستی زینب صابرپوردانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد کیده {IBمینیمالیسم یا کمینهگرایی جنبشی هنری و ادبی است که خاستگاه آن را آمریکای پس از جنگویتنام دانستهاند.
اگر داستانمینیمالیستی به صورت کلی داستانی بسیار کوتاه با پیرنگی ساده شامل تنها یکحادثه یا کانون معنایی و شخصیتهای محدود و اثری دفعی و واحد تصور شود،آنگاه میتوان داستان مینیمالیستی را حتی در دورترین دورههای ادب فارسی نیزنشان داد.
هرچند درواقع باید برای استفاده از این اصطلاح حدود و ثغوری قائلشد،خود این کاربرد عمومی نیز مبین یک نکته است:مینیمالیسم همواره تداعیگرمفهوم کم و کوتاه بودن و نوعی«کاهش»بوده است.
این نوع از داستان قرار است خواننده را با خود به سرعت بهفضای خلأ و تنهایی و بیمعنایی زندگی امروز ببرد و او را در همانجا رها کند.
زبان داستان در داستان کوتاه مینیمالیستی موضوع و سبکنگارش برای رسیدن به اثری واحددرهم میآمیزد:نثر صریح و بدون پیچیدگی این داستانها آینهای است که زندگی خالرا بازتاب میدهد و پرهیز راوی از اظهار نظر دربارۀ وقایع،مشارکت جدی خواننده رادر داستان الزامی میکند(هالت،1996:482).
کارور در این مورد،شیوۀ خود را در برقراری تعادل میان سکوت وروایتگری مدیون تمثیل کوه یخ همینگوی میداند(همینگوی داستان را به کوهی از یختشبیه میکند که فقط یک هشتم آن بیرون از آب دیده میشود و بقیۀ آن زیر آب است)(تروسلر،1994).
این امر که پیشتر در بخش شخصیتپردازی بدان اشاره شد،یکی از ویژگیهای داستان مینیمالیستی است که بهتأثیر نهایی آن،یعنی تنهایی و سردی روابط انسانی میافزاید.
این مقدمات روشن میکند که داستان مینیمالیستی رفتهرفته به یک ژانر تبدیلشدهو قواعد و ساختارهای مربوط به خود را نیز یافته است."