چکیده:
در این مقاله تأثیر تلویزیون بر نوگرایی با توجه به نقش مخاطبان آن مورد بررسی قرار گرفته است.در مطالعه مخاطب عواملی مانند میزان در معرض رسانه قرار گرفتن، محتوای در معرض قرار گرفتن و زمینه‌های گوناگون اجتماعی-فرهنگی، نقش اساسی را در اثربخشی پیام‌های تلویزیونی به‌عهده دارند که کمتر در تحقیقات داخل کشور مورد توجه واقع شده است.مسئله اصلی در این تحقیق شناخت ابعاد فعالیت مخاطف در تأثیر تلویزیون بر نگرش نو می‌باشد.بدین‌منظور لازم است رابطه بین تلویزیون با نگرش نو در جمعیت نمونه مشخص گردد و سپس به نقش و جایگاه مخاطب در این فرایند پرداخته شود.این تحقیق، به شیوه پیمایش، با حجمی برابر 1047 نمونه از خانوارهای ساکن در مناطق 22 گانه شهر تهران انجام شده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تأثیر تلویزیون با توجه به تفاوت‌های اجتماعی-فرهنگی در گروه‌های مخاطب متفاوت است.
خلاصه ماشینی:
سؤالات دیگری نیز باید پاسخ داده شود ازجمله آن‌که:مخاطب تلویزیون چگونه مخاطبی مؤلفه‌هایی در فعالیت مخاطب باعث افزایش یا کاهش تأثیر می‌گردد؟ پاسخ به این سؤالات از یک‌سو نیازمند شناخت مخاطبان بر پایه میزان استفاده آن‌ها از رسانه با توجه به متغیرهای زمینه‌ای(جمعیت‌شناختی)برای تعیین تفاوت‌ها در خرده گروه‌ها است و از سوی دیگر این امر مستلزم طبقه‌بندی مخاطبان بر پایه نگرش نو و با در نظر گرفتن استفاده‌ای است که از رسانه می‌نمایند.
در بررسی تأثیر تلویزیون و شناخت رفتار مخاطب، در کنار نظریه استفاده و خشنودی، چنان‌که اشاره گشت نظریه پرورش که رابطه میان میزان و نحوه تماشای برنامه‌های تلویزیون و ایجاد یا تغییر نگرش را طرح نموده، مورد توجه قرار گرفته است.
بحث اصلی آن‌ها این است که تلویزیون یک دیدگاه جهانی را پرورش می‌دهد که برای ما واقعی جلوه می‌کند و مبنای قضاوت ما از خودمان و از دنیای اطراف‌مان می‌گردد و لذا در تأثیرگذاری آن باید متغیرهای زمینه‌ای و واسط را مدنظر قرار داده زمینه‌های شخصی، اجتماعی و فرهنگی، شکل، هدف و درجه‌ای را که تلویزیون اثربخش می‌گردد تعیین می‌کنند عواملی مانند سن، جنسیت یا طبقه باعث تفاوت در دیدگاه مردم می‌شود اما تماشای تلویزیون تفاوت دیگری را در مقابل آن عوامل به‌وجود می‌آورد.
زیرا این گروه همان گروه نوگراتر است که در روش خوشه‌بندی معلوم گشت از سطح تحصیلات و پایگاه اجتماعی بالاتری برخوردار بوده و نگرش آن‌ها کمتر تحت‌تأثیر تلویزیون قرار داشته و بیشتر از سایر رسانه‌ها به‌ویژه از مطبوعات تأثیر می‌پذیرد و با انتخاب از برنامه‌های تلویزیون به تماشای برنامه‌های علمی-خبری گرایش بیشتری دارد.
(
, 
, 
)
