چکیده:
مقدمه: رفتارهای مخاطرهآمیز را بهعنوان رفتار هایی که با بعضی از نتایج نامطلوب همبسته هستند تعریف میکنند و نوجوانی دوره مهمی برای شروع رفتارهای مخاطرهآمیز است. نوجوانان به موقعیتهای مخاطرهای تمایل دارند و در ایران آسیب های اجتماعی عمده و درحال گسترشی وجود دارد. این مطالعه با هدف بررسی تر ت یب اولویت عوامل موثر بر رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان وکمک به دقت تصمیمگیریهای مربوط به کاهش رفتارهای مخاطرهآمیز و همچن ی ن بررسی نقش جنس ی ت در تاث ی ر عوامل مذکور انجام شد. روش: این مطالعه از نوع همبستگی با استفاده از روشهای نمونهگیری خوشهای و هدفمند روی 316 دانشآموز شهر زاهدان در سال 84-1383 انجام شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامههای پژوهشگرساخته رفتارهای مخاطرهآمیز، عملکرد خانواده، ساخت خانواده، خویشتنداری و سبک دلبستگی بود. دادهها پس از جمعآوری با نرمافزار SPSS 15.5 و با آزمون های همبستگی و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافتهها: ترتیب ورود متغیرها به الگوی پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز نوجوانان "کنترل در مقابل آزادی"، "خویشتنداری"، "کنترل به شیوه متقاعدسازی" و "حل اختلاف اعضای خانواده به شیوه متقاعدسازی" بود. ترتیب ورود متغیرها به الگوی پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز در دختران و پسران متفاوت بود. نتیجهگیری: کنترل بهشیوه متقاعدسازی توسط والدین و تقویت خویشتنداری از مهمترین اقداماتی است که برای کاهش رفتارهای مخاطرهآمیز نوجوانان پیشنهاد میشود.
خلاصه ماشینی:
"عوامل موثر بررفتارهای مخاطرهآمیز نوجوانان Effective factors on risk taking behaviors of adolescences تاریخ دریافت:88/9/28 Accepted:2010/05/29 زهرا نیکمنش؟؟ ،زهره خسروی1،علی رضا کیامنش2،شکوه السادات بنیجمالی1،یحیی کاظمی3 کیده {IBمقدمه:رفتارهای مخاطرهآمیز را به عنوان رفتارهایی که با بعضی از نتایجنامطلوب همبسته هستند تعریفت میکنند و نوجوانی دوره مهمی برای شروعرفتارهای مخاطرهآمیز است.
ابزارهای پژوهش براساس یک مطالعه کیفی تهیه و تنظیم شدندکه روی 10 آزمودنی دارای رفتار مخاطرهآمیز و 10 نفر فاقد رفتارمخاطرهآمیز در محورهای ویژگیهای فردی،عملکرد خانواده(بامقیاسهای کنترل در مقابل آزادی و گرمی در مقابل سردی)،ساخت خانواده(با مقیاسهای زندگی با دو والد یا تک والدی ودرگیری والدین در رفتارهای مخاطرهآمیز)،خویشتنداری و سبک دلبستگی ناایمن و رفتارهای مخاطرهآمیز اجرا شده بود.
با توجه به ضریبهای استاندارد بتا (B) ،ضریب هریک از اینچهار متغیر در معادله پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز به صورتزیر است: -0/24Z آزادی -0/27Z پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز Z شیوه حل -0/11Z شیوه کنترل والدین -0/12Z خویشتنداریاختلاف سهم هریک از متغیرها در پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیزبه تفکیک جنسیت بررسی شد که نتایج نشان داد ترتیب ورودمتغیرها به الگوی پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز برای پسراندر گام اول و دوم مشابه با نتایج کلی بود.
جدول 4)خلاصه جدول رگرسیون به تفکیک جنسیت(متغیر پیشبینی شونده:رفتارهای مخاطرهآمیز) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج مربوط به دختران نشان داد که برای دختران،ترتیب ورودمتغیرها به الگوی پیشبینی رفتارهای مخاطرهآمیز،متفاوت باترتیب و نوع متغیرهای وارد شده در الگوی مربوط به پسران بود.
حث در بررسی متغیر عملکرد خانواده یافتهها نشان داد که کنترل ونظارت به شیوه متقاعدسازی و روابط گرم در خانواده،پیشبینی کننده کاهش رفتارهای مخاطرهآمیز نوجوانان و بهویژهپسران است.
Parenting processes related to sexual risk-taking behaviors of adolescent males and females."