چکیده:
مقدمه: دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن عصر حاضر است که بروز و شیوع آن در دنیا و ایران بهطور فزایندهای درحال افزایش است. عوامل روانی و نگرشی نقش عمدهای را در خود مراقبتی و کنترل دیابت بهعهده دارند. از اینرو پژوهش حاضر به بررسی نقش گرایشهای علیتی بر رفتارهای خود مراقبتی بیماران دیابتی نوع II پرداخته است. روش: تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی است، تعداد 60 نفر با شیوه نمونهگیری در دسترس از بین کسانی که به مرکز آموزش دیابت بیمارستان سینا در شهر تبریز مراجعه کرده بودند برگزیده شدند. اطلاعات ازطریق دو پرسشنامه شامل رفتارهای خودمراقبتی وگرایشهای علیتی جمعآوری شد. برای تحلیل دادهها از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمون t مستقل استفاده شد. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که بین رفتار خودمراقبتی با گرایش علیتی خودمختار رابطه مثبت معنادار و با گرایش غیرشخصی رابطه منفی معنادار وجود دارد. در صورتیکه بین گرایش کنترل با رفتارهای خودمراقبتی رابطه معناداری مشاهده نشد . براساس یافتههای این پژوهش، مؤلفه گرایش علیتی خودمختار بیشترین سهم را در پیشبینی رفتار خودمراقبتی فرد مبتلا بهعهده دارد(01/0,p<61/0=β).همچنین در این پژوهش از نظر گرایشهای علیتی و رفتار خودمراقبتی بین زنان و مردان تفاوتی دیده نشد. نتیجهگیری: براساس نتایج بدست آمده لازم است آموزشها در مراکز دیابت با تأکید بیشتر بر ایجاد تغییرات در رفتار و بهبود نگرش افراد و حمایت خودمختاری صورت گیرد.
خلاصه ماشینی:
"نقش گرایشهای علیتی در رفتارهای خودمراقبتی افرادمبتلا به دیابت نوع دو The role of general causality orientations on self-care behaviors in patients with type 2 diabetes تاریخ دریافت:1388/11/15 تاریخ پذیرش:1389/12/25 منیژه حاتملوی سعد آبادی*؟؟؟،جلیل باباپور خیر الدین1حمید پورشریفی کیده {IBمقدمه:دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن عصر حاضر است کهبروز و شیوع آن در دنیا و ایران به طور فزایندهای در حال افزایش است.
لذا با توجه به جایگاه ویژهای که خودکنترلی در بیماری دیابتدارد و اهمیت رفتارهای خودمراقبتی در کاهش عوارض ناشی ازاین بیماری،پژوهش حاضر برآن است تا به بررسی این موضوعبپردازد که آیا بین گرایشهای علیتی و رفتارهای خودمراقبتیافراد مبتلا به دیابت نوع II رابطه وجود دارد؟و اینکه متغیرهایگرایش علیت چگونه رفتار خودمراقبتی افراد مبتلا به دیابت راتبیین میکنند؟و چه تفاوتی بین زنان و مردان از نظر گرایشهایعلیتی و رفتار خودمراقبتی وجود دارد؟ وش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که در طی آنعلاوه بربررسی رابطه متغیرها،تغییرات متغیر ملاک(رفتارهایخودمراقبتی)براساس تغییرات متغیر پیشبین(گرایشهای علیتی)مورد پیشبینی قرار گرفته است.
در واقع توانایی فرد در انجام فعالیتهایخودمراقبتی،احساسی از رضایت ایجاد کرده و متناوبا،تبعیتدایمی به خاطر افزایش خودکارآمدی باعث کنترل بهتر دیابت شدهو در نتیجه نشانههای وابسته به دیابت کاهش مییابند و این درعوض،منجر به کاهش سطح تداخل درک شده از دیابت با زندگیروزانه و رضایت بیشتر از زندگی میشود و این با نظریه گری،بولند و دیگران به نقل از سنکال و همکاران[24]که اعلاممیدارند نوجوانانی که سطح خودکارآمدی دیابتی بالایی دارند،رضایت بیشتری از کیفیت زندگیشان داشته و با موفقیت بیشتریاز عهده دیابت خود برآمدند و سطح افسردگی کمتری داشتند،همخوانی دارد.
24- Senecal C,Nouwen A,White D,Motivation and dietary self-care in adults with diabetes:Are self-efficacy and autono,ous self-regulation complementary or competing Constructs?Health Psychol.
Health Educ Res. 2002;(17):512- 21 26- Willias CG,McGregor H,Sharp D,Levesque C, Kouides R,Ryan RM,Deci E."