چکیده:
این پژوهش به بررسی تاثیر آموزش «شیوه های کنار آمدن» کلاس-محور در کاهش خشم و پرخاشگری و افزایش مهارت های اجتماعی و حل مساله ی دانش آموزان پرخاشگر پرداخته است. جامعه ی آماری شامل دانش آموزان دختر کلاس های چهارم و پنجم ابتدایی ناحیه های چهارگانه ی شهر اهواز است؛ که در سال تحصیلی 87-88 مشغول به تحصیل بودند. نمونه گیری شامل انتخاب تصادفی 20 دبستان از ناحیه های چهارگانه ی آموزش و پرورش اهواز و گماردن آنها به دو گروه آزمایشی و گواه (10 مدرسه گروه آزمایشی و 10 مدرسه گروه گواه) می باشد. سپس، تمام دانش آموزان هدف (پرخاشگر) این مدرسه ها بر اساس فرم ملاک های تشخیص پرخاشگری انتخاب شدند (71 نفر در مدرسه های گروه آزمایشی و 57 نفر در مدرسه های گروه گواه). ابزارهای مورد استفاده عبارتند از: مقیاس خود-گزارشی ابراز خشم کودکان (استیل و همکاران، 2008)، مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی (گراشام و الیوت، 1990)، مقیاس پرخاشگری واکنشی-پیش کنشی (داج و کوی، 1987) و پرسشنامه ی حل مساله (دانیک و اسمیت، 2003). طرح پژوهشی از نوع آزمایشی میدانی با پیش آزمون-پس آزمون است. گروه آزمایشی در 20 جلسه ی 45 دقیقه یی تحت آموزش برنامه حل مساله اجتماعی «شیوه های کنار آمدن» قرار گرفتند؛ و در دو نوبت (پیش آزمون و پس آزمون) ارزیابی شدند. در این پژوهش، از روش تحلیل آماری الگو سازی خطی سلسله مراتبی(HLM) استفاده شده است. نتیجه به دست آمده اثر معنی دار مداخله را در مهارت های حل مساله، مولفه های مهارت های اجتماعی (خویشتن داری و رفتار برون سازی شده)، پرخاشگری، پرخاشگری واکنشی، پرخاشگری پیش کنشی، خشم صفت، خشم بیرونی و کنترل خشم نشان می دهد. اثر مداخله در خشم درونی معنی دار نبود. در ضمن، پس از کنترل پیش آزمون و اثر مداخله، پس آزمون ها در بین کلاس ها متفاوت بودند. آموزگاران کاربرد این برنامه ی آموزشی را بسیار اثرگذار و مفید ارزیابی کردند.
The present study examines the effects of classroom-based "Tools for Getting Along" to decrease anger، aggression and increase social skills and problem-solving skills among students. The related population includes all female 4th- and 5th-grade primary students in Ahvaz city. The sample includes 20 schools that were selected randomly from the four educational districts in Ahvaz. All of the aggressive students in these schools were selected as target students. Two kinds of sampling were used. The validation sample included 200 aggressive students، and the hypothesis-testing sample included 128 aggressive students (71 students in intervention classrooms and 57 students in control classrooms). In this research experimental-control groups، with pretest-posttest design was used. The questionnaires used in this research were as follows: the Anger Expression Scale for Children، Reactive–Proactive Aggression Scale، Social Skills Rating System and Problem-Solving Questionnaire. In order to analyze the data both Hierarchical Linear Modeling and descriptive statistics were used. The results showed significant treatment effects on knowledge of problem-solving concepts and teacher ratings of reactive and proactive aggression، self control، externalizing behavior، and self-rated trait anger، anger-out، and anger control. There was no significant treatment effect on anger-in. Outcomes differed across teachers/ classrooms، and teacher ratings of social validity were generally positive.
خلاصه ماشینی:
"تلاش پژوهش حاضر این بود که ضمن توجه به بعدهای مختلف پدیدهی خشم و پرخاشگری،یک برنامهی آموزشی حل مسألهی اجتماعی{o6o}کلاس-محور{o7o}را،تحت عنوان «شیوههای کنار آمدن{o8o}» )AGFT( ،برای آموزش حل مسأله و به منظور کاهش خشم و پرخاشگری و افزایش مهارتهای اجتماعی دانشآموزان دختر پرخاشگر و در معرض پرخاشگری کلاسهای چهارم و پنجم دورهی ابتدایی شهر اهواز،مورد استفاده قرار دهد.
هدف این بود که مشخص شود آیا کاربرد مداخله شناختی-رفتاری به وسیلهی معلم کلاس میتواند در دانشآموزان شناسایی شده،و در معرض خطر رفتار پرخاشگرانه،پیامدهای مثبت {o(1)- )IBC(noitnevretni laroivaheb-evitingoc o} {o(2)- kceB o} {o(3)- zednanreF o} {o(4)- duola-kniht o} {o(5)- lladneK o} {o(6)- mulucirruc gnivlos-melborp laicos o} {o(7)- desab-moorssalc o} {o(8)- )AGFT(gnolA gnitteG rof slooT o} به وجود آورده و آنها را حفظ کند.
اثر مداخله بر رفتار برونسازی شده مساوی 2/55-،با مقدار 49/2-t (در سطح 600/0-p )منفی و معنیدار است؛که نشان میدهد پس از کنترل نمرههای پیشآزمون رفتار برونسازی شدهی،دانشآموزان هدف در گروه آزمایشی،نسبت به گروه گواه،در پسآزمون مقیاس رفتار برونسازی شدهی میانگین کمتری دارند؛و میانگین کنترلشدهی آنها در پس آزمون 2/55 واحد از میانگین کنترل شدهی کلاسهای گروه گواه پایینتر است؛و این تفاوت معنیدار است.
اثر مداخله بر کنترل خشم مساوی 1/83-، با مقدار 02/3-t (در سطح 300/0-p )مثبت و معنیدار است؛که نشان میدهد پس از کنترل نمرههای پیشآزمون کنترل خشم، دانشآموزان هدف در گروه آزمایشی،نسبت به گروه گواه،در پسآزمون کنترل خشم میانگین بیشتری دارند؛و میانگین کنترلشدهی آنها در پسآزمون 1/83 واحد از میانگین بررسی شدهی کلاسهای گروه گواه بالاتر است؛و این تفاوت معنیدار است."