چکیده:
صنعت توریسم از دو جهت عمده حائز اهمیت بسیار است:نخست، موجبات آشنایی ملل با
دیگر فرهنگها، نژادها، اقوام، سرزمینها، گویشها و...را فراهم مینماید، و دوم، از
نظر اقتصادی به عنوان یک منبع تأمین درآمد و ارز محسوب میشود.کشورهای مختلف جهان
در سایه برخورداری از امکانات گوناگون و جاذبههای متنوع، در پی جذب و جلب
جهانگردی بسوی خویش هستند.متأسفانه در کشورها، صنعت توریسم چنان که شایسته است گسترش و توسعه نیافته
است.با وجودی که در تمامی برنامههای توسعه سالیان اخیر بررهایی از اقتصاد تک
محصولی متکی بر صادرات نفت تأکید شده ولی در مقام عمل موفقی2ت و کامیابی قابل
توجه و مملوس و محسوسی در این زمینه به دست نیامده است.رشد و توسعه صنعت توریسم در
ایران به عنوان یکی از راهکارهای عملی رهایی از اقتصاد تک کحضولی و متنوع سازی
منابع درآمدی کشور باید بیش از پیش مورد توجه برنامهریزان و سیاستگذاران کشور
قرار گیرد.مقاله حاضر کوششی در جهت تبیین چالشهای موجود در برابر صنعت توریسم در ایران و
ارائه راهکارهایی برای بهبود و سامان بخشیدن به این صنعت است.این مقاله از هفت بخش
تشکیل شده است.پس از ذکر مقدمهای پیرامون اهمیت و ضرورت پرداختن به صنعت توریسم،
به مفهوم توریسم، تاریخچه این صنعت در ایران و مقایسه تطبیقی جوانب مختلف آن از
جمله تعداد جهانگردان و درآمد حاصل از جهانگردی در بین 25 کشور جهان
پرداختهایم.سپس تنگناها و علل عدم موفقیت ایران در جلب جهانگردان مطرح شده و
راهکارها و پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت کمی و کیفی توریسم در ایران ارائه شده
است.بخش پایانی مقاله نتایج حاصل از تحقیق را در بردارد که عمدتا در دو مجموعه
خلاصه میشود:1-وضعیت توریسم در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعه یافته
و در حال توسعه حاکی از عدم توسعه یافتگی و وجود چالشهای زیادی در این بخش
است.2-سیاستگذاریهای کلان در سطح ملی و نیز تدابیر و سیاستهای استانی و منطقهای
باید در چارچوب راهکارهای پیشنهاد شده در راستای رشد و اعتلاء این صنعت نوپا باشد.
خلاصه ماشینی:
"مهمترین مشکلات موجود را میتوان اینگونه برشمرد(سازمان برنامه و بودجه، 1371): -مشخص نبودن هدفها و سیاستهای ایرانگردی و جهانگردی؛ -هجوم تبلیغاتی دشمنان ایران برای مخدوش کردن چهره واقعی انقلاب اسلامی و ایجاد مشکلات سیاسی و اجتماعی در سطح بینالمللی به منظور به انزوا کشیدن ایران؛ -عدم تطبیق و هماهنگی فرهنگ جهانگردان برخی از کشورهای خارجی با فرهنگ اسلای در روابط برخوردهای اجتماعی؛ -فقدان نیروی اسنانی کارآموزه و متخصص امور جهانگردی در دفاتر ایرانگردی و جهانگردی و بیاطلاعی و بیتجربگی کادر شاغل در مؤسسات جهانگردی(از قبیل خدمتکزاران هتلها، کارکنان آژانسها و راهنمایان جهانگردی)؛ -عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایهگذاری در این بخش، به علت نداشتن تأمین و تضمین مالکیت و عدم سودآوری و حمایت دولت؛ -نبود مراکز آموزشی لازم در مقاطع مختلف برای تربیت نیروهای انسانی مورد نیاز بخشهای مختلف جهانگردی؛ -فقدان تسهیلات لازم برای وارد کردن تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز صنعت جهانگردی که در داخل امکان تولید ندارد، با استفاده از تخفیفات ویژه گمرکی و سود بازرگانی و ترخیص سریع؛ -ناهماهنگی و همکاری سازمانها و ارگانهای دولتی که در بهبود وضع جهانگردی مؤثرند(مانند استانداردیها، فرمانداریها، شهرداریها، وزارت امور خارجه، وزارت راه و ترابری، سازمانهای تبلیغاتی و گمرکات)؛ -فقدان تسهیلات لازم به منظور اعطای وام با شرایط مناسب برای تشویق بخش خصوصی.
بخش خصوصی و دولتی باید به هر صورت هماهنگ و برنامهریزی شده در چارچوب راهکراهای تأمین امنیت فراگیر، ایجاد و توسعه زیرابناها، گسترش و ایجاد مدارس و مراکز آموزش عالی جهانگردی و هتلداری و تخصیص اعتبارات کافی ملی و استانی درصدد از بین بردن موانع، تنگناها و مشکلات موجود در مسیر شکوفایی این صنعت برآیند."