چکیده:
هر چند تفکرات و نظریات ابن خلدون از اصالت و تازگی خاصی برخوردار و حاوی مطالب ابتکاری فراوانی است، اما بدون تردید در پاره ای موارد تحت تاثیر پیشینیان قرار دارد و بین آراء او و دانشمندان متقدم مسلمان اشتراکاتی وجود دارد. یکی از متقدمین تاثیرگذار بر ابن خلدون، ابن اثیر صاحب کتاب الکامل است که در اثرش بارقه هایی از تفکر تاریخی را بدست می دهد. ابن خلدون هم در تاریخ العبر و هم در مقدمه از ابن اثیر تاثیر پذیرفته، اما در مقدمه از وی یاد نکرده است. این مقاله بر آن است تا ضمن نشان دادن تاثیرپذیری ابن خلدون از وی، چرایی این سکوت ابن خلدون را به بحث گذارد؟
Though thoughts and ideas of Ibn Khaldun had special originality and innovation with numerous creative subjects، there is no doubt that some of these issues are under the influence of preceding thoughts and there are some commonalities between his thoughts and those of preceding Muslim scholars. One of the predecessors who influenced Ibn Khaldun was Ibn Athir، the writer of al-Kamil، who had a spark of historical thoughts in his work. Ibn Khaldun had been impressed by Ibn Athir in al-Kitabu l-ibar، but he did not mention him in the introduction (Muqaddimah known as Prolegomena) of his book. The aim of this article is to signify the influence of Ibn- Athir on Ibn Khaldun and discuss the issue of Ibn Khaldun’s silence on Ibn Athir’s influence in his works.
خلاصه ماشینی:
مطالعات تاريخ فرهنگي ؛ پژوهش نامه ي انجمن ايراني تاريخ سال سوم، شمارهي يازدهم ، بهار ١٣٩١، صص ٧٦ـ٥٣ تأثيرپذيري ابن خلدون از ابن اثير * علي سالاري شادي چکيده هر چند تفکرات و نظريات ابن خلدون از اصالت و تـازگي خاصـي برخـوردار و حاوي مطالب ابتکاري فراواني است ، اما بدون ترديد در پارهاي موارد تحت تأثير پيشينيان قرار دارد و بين آراء او و دانشمندان متقدم مسـلمان اشـتراکاتي وجـود دارد.
». ٢ ابن خلدون در تاريخ سلاجقه ، خوارزمشاهيان، حمله مغول، تـاريخ زنگيـان و ايوبيان و جنگ هاي صليبي ، مکرر از ابن اثير نقل و قول و حتي بدون ياد از وي استنسـاخ کرده است ، به گونه اي که اگر مطالب تاريخ الکامل را از آن حذف نماييم ، در پارهاي مـوارد مطلب در خوري باقي نخواهد ماند و کليات تاريخ العبر سخت آسيب خواهد ديد، بي سـبب نيست که مصححان تاريخ ابن خلدون در تصحيح و تکميل پارهاي موارد به تـاريخ الکامـل رجوع کردهاند و مکرر در پاورقي اين نکته را گوشزد نمـودهانـد،٣ ابـن خلـدون، در مـوارد متعددي کليات اخبار سلسله ها را از ابـن اثيـر تلخـيص و روايـت کـرده اسـت .
اگر چه ابن خلدون از کتاب ابن اثير بهره فراوان برد، اما اين بـدان معنـا نيسـت کـه وي بدون تحقيق و بدون چون وچرا مطالب الکامل را نقل کرده است ، بلکه در مواردي نقادانـه در برابر او موضع گيري مي نمايد و بر او خرده مي گيرد.