چکیده:
هدف این مقاله بررسی و تحلیل فضایی شاخصهای رشد هوشمند شهری و عوامل موثر بر آن از طریق 75 شاخص مختلف (اجتماعی ـ اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی، زیستمحیطی و دسترسی و ارتباطات) است. روش پژوهش تحلیلی و همبستگی است. برای تجزیهوتحلیل دادهها از مدلهای کمی برنامهریزی، ازجمله تصمیمگیریهای چندمعیارهی تاپسیس، آنتروپی، ضریب پراکندگی، تحلیل خوشهای و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر اساس بررسیهای صورتگرفته از بین 14 منطقهی شهرداری اصفهان، منطقهی 8 در شاخص اجتماعی ـ اقتصادی، منطقهی 5 در شاخص کالبدی و کاربری اراضی، منطقهی 2 در شاخص زیستمحیطی و منطقهی 3 در شاخص دسترسی و ارتباطات، رتبهی اول را بهخود اختصاص دادهاند. در شاخص تلفیقی رشد هوشمند شهری، منطقهی 5 شهرداری بهترین حالت و منطقهی 14 بدترین وضعیت را داشته است. استفاده از ضریب پراکندگی نشان میدهد در بین شاخصهای مختلف، بیشترین میزان نابرابری در شاخصهای کاربری اراضی و کالبدی و کمترین میزان نابرابری در شاخصهای اجتماعی ـ اقتصادی بوده است. برابر آزمون آماری انجامگرفته بین شاخصهای کالبدی و کاربری اراضی با شاخصهای تلفیقی رشد هوشمند، همبستگی معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل «رگرسیون توام» نشان میدهد از بین شاخصهای چهارگانه، شاخصهای کاربری اراضی و (دسترسی و ارتباطات) بیشترین سطح معناداری در تبیین و پیشبینی رشد هوشمند شهری را دارند.
خلاصه ماشینی:
"شاخصهای تحقیق در شاخصهای رشد هوشمند شهری،بیشتر به تنوع کاربری اراضی،میزان دسترسی و کیفیت محیط زیست در ارتباط باتراکم جمعیت پرداخته میشود؛از این رو سرانهی کاربریها و سهم هر کدام از کاربریها به مساحت منطقه،مورد توجهاست و هرچه تراکم ساختمانی،نسبت کاربریهای مختلط و عمومی،فضای سبز و باز و فضای پیادهرو به سایرکاربریهای عمومی در سطح محلههای بیشتر باشد،نشانگر هوشمندتر بودن آن منطقه است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل فضایی شاخصهای رشد هوشمند برای رتبهبندی مناطق اصفهان از لحاظ شاخصهای رشد هوشمند شهری با بهرهگیری از مدل تصمیمگیری چندمعیارهیتاپسیس و استفاده از مدل وزندهی آنتروپی(اکبری و زاهدی کیوان،1387،48-46)،به تحلیل ساختار فضایی مناطق14 گانه کلانشهر اصفهان در چهار معیار اجتماعی-اقتصادی،کالبدی و کاربری اراضی،زیستمحیطی و دسترسی وارتباطات،پرداخته شده است.
در مجموع منطقهی 5 به عنوان یک منطقهی کمابیش نوساز با توزیع متناسب کاربری اراضی و تراکم بالایساختمانی(بیش از 220 درصد)و ساختار اقتصادی و اجتماعی،دسترسی مناسب و محیط زیست به نسبت مطلوببه عنوان برخوردارترین منطقهی اصفهان و منطقهی 14 با بافت غالب اسکان غیر رسمی و آشفته،محرومترین منطقه ازلحاظ شاخصهای رشد هوشمند رتبهبندی شد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)با نگاهی به مقادیر بتا ?a در جدول(7)مشخص میشود که بخش کاربری اراضی کالبدی،بیشترین تأثیر را درپیشبینی و توسعهی ساختار فضایی رشد هوشمند مناطق شهر اصفهان داشته است،به طوری که یک واحد تغییر در بخشکالبدی و کاربری اراضی،0/834 واحد تغییر در شاخصهای تلفیقی رشد هوشمند ایجاد خواهد کرد.
narheT,sserP iradrhahS,noitacilppA :tnempoleveD elbaniatsuS dna htworG tramS,2002,.
loV,tnemeganaM nabrU fo lanruoJ ylretrauQ A,sdohteM ,sserP fo narheT ytisrevinU,hcraeseR noitarepO ni hcaorppA weN,9002,."