چکیده:
کسب اطمینان از ارائهء بهترین و کیفیترین خدمات در بخش اطلاعرسانی، مستلزم ارزیابی عملکرد کتابخانههای عمومی کشور به عنوان یکی از مهمترین مراکز اطلاعرسانی در جامعه است. هدف از این مقاله، ارزیابی کارایی کتابخانههای عمومی کشور با استفاده از یکی از تکنیکهای ناپارامتریک در این زمینه با عنوان تکنیک تحلیل پوششی دادهها» است. از این تکنیک برای ارزیابی کارایی کتابخانههای عمومی استانهای کشور با ورودیهایی همچون مساحت کتابخانه، تعداد کتابخانه، تعداد رایانه، تعداد صندلی، تعداد کتاب و تعداد کتابدار در کتابخانههای عمومی استان و خروجیهایی همچون متوسط تعداد افراد مراجعه کننده، متوسط تعداد کتابهای امانت داده شده و تعداد افراد دارای کارت عضویت در کتابخانههای عمومی استان استفاده و کتابخانههای عمومی استانهای کشور به دو دسته کارا و غیر کارا طبقهبندی شدند. در مرحله بعد، واحدهای مرجع برای واحدهای ناکارا شناسایی و بررسی شد تا امکان افزایش کارایی هر واحد ناکارا نیز فراهم شود. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان داد از مجموع 30 استان کشور، کتابخانههای عمومی 15 استان کشور (معادل50% استانهای کشور) دارای کارایی کامل در زمینهء استفاده از ظرفیتهای موجود اطلاعرسانی بودهاند. در پایان، از یک مکانیزم رتبهبندی کامل با عنوان «تکنیک ارزیابی کارایی متقاطع» به منظور رتبهبندی کامل کتابخانههای عمومی استانهای کشور استفاده شد. نتایج رتبهبندی نهایی، کتابخانههای عمومی استان خراسان جنوبی را در رتبه اول و کتابخانههای عمومی استان بوشهر را در رتبه آخر سطح عملکرد نشان داد.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش، به منظور رتبهبندی کامل کتابخانههای عمومی استانهای کشور، از تکنیک ارزیابی کارایی متقاطع استفاده شده است.
«میرغفوری و صادقی» (1389) در ارزیابی و بررسی کارایی کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهرستان یزد نسبت به استفاده از مدیریت دانش و نوآوری و تأثیر این دو بر بهبود کیفیت خدمات آنها، از تکنیک تحلیل پوششی دادههای دو مرحلهای استفاده کردند.
ماتریس کارایی متقاطع برای کتابخانههای عمومی استانهای کارای کشور قم ایلام سیستان وبلوچستان قزوین خراسان شمالی کهگیلویه وبویراحمد چهارمحال وبختیاری سمنان گلستان خراسان جنوبی کرمان مازندران خوزستان خراسان رضوی تهران 382/0 814/0 530/0 904/0 812/0 939/0 831/0 000/1 926/0 755/0 829/0 000/1 673/0 511/0 000/1 تهران 412/0 439/0 324/0 428/0 942/0 640/0 506/0 648/0 787/0 000/1 451/0 796/0 633/0 000/1 504/0 خراسان رضوی 307/0 675/0 239/0 711/0 491/0 606/0 965/0 535/0 760/0 783/0 697/0 000/1 000/1 839/0 637/0 خوزستان 358/0 413/0 207/0 595/0 708/0 563/0 837/0 658/0 959/0 000/1 581/0 000/1 732/0 961/0 698/0 مازندران 420/0 850/0 626/0 864/0 886/0 023/1 023/1 848/0 016/1 038/1 011/1 009/1 954/0 707/0 944/0 کرمان 139/0 163/0 335/0 183/0 531/0 299/0 543/0 794/0 646/0 000/1 373/0 258/0 262/ 296/0 289/0 خراسان جنوبی 378/0 492/0 267/0 692/0 788/0 673/0 820/0 770/0 000/1 000/1 632/0 000/1 664/0 808/0 817/0 گلستان 223/0 576/0 661/0 488/0 598/0 617/0 931/0 000/1 775/0 000/1 747/0 540/0 618/0 408/0 542/0 سمنان 334/0 735/0 607/0 722/0 628/0 693/0 000/1 650/0 838/0 000/1 713/0 000/1 000/1 956/0 637/0 چهارمحال وبختیاری 431/0 819/0 658/0 816/0 000/1 000/1 666/0 000/1 917/0 888/0 731/0 995/0 679/0 615/0 897/0 کهگیلویه وبویر احمد 217/0 280/0 231/0 379/0 000/1 386/0 551/0 584/0 643/0 000/1 411/0 533/0 574/0 836/0 404/0 خراسان شمالی 334/0 889/0 524/0 924/0 843/0 856/0 605/0 721/0 633/0 607/0 639/0 971/0 693/0 585/0 783/0 قزوین 221/0 572/0 524/0 538/0 519/0 622/0 511/0 664/0 519/0 522/0 504/0 567/0 418/0 311/0 540/0 سیستان وبلوچستان 272/0 000/1 491/0 686/0 591/0 735/0 870/0 576/0 611/0 000/1 627/0 830/0 000/1 972/0 461/0 ایلام 341/0 482/0 235/0 671/0 488/0 668/0 321/0 321/0 472/0 317/0 471/0 855/0 486/0 449/0 707/0 قم 77/1/3 199/8 160/5 600/8 825/9 319/9 979/9 768/9 501/10 910/11 416/8 354/11 388/9 254/9 860/8 sum-1 269/0 586/0 369/0 614/0 702/0 666/0 713/0 698/0 750/0 851/0 601/0 811/0 671/0 661/0 633/0 ek 15 13 14 11 5 8 4 6 3 1 12 2 7 9 10 رتبه با توجه به نتایج بالا، رتبهبندی کامل کتابخانههای عمومی استانهای کشور به ترتیب زیر است: خراسان جنوبی، مازندران، گلستان، چهارمحال وبختیاری، خراسان شمالی، سمنان، خوزستان، کهگیلویه وبویر احمد، خراسان رضوی، تهران، قزوین، کرمان، ایلام، سیستان وبلوچستان، قم، همدان، گیلان، آذربایجان غربی، کرمانشاه، فارس، آذربایجان شرقی، زنجان، لرستان، مرکزی، اصفهان، یزد، هرمزگان، اردبیل، کردستان و بوشهر."