نقش و تأثیر فضای مجازی بر جنبش های اجتماعی مطالعه موردی مصر مقاله

گسترش سریع اینترنت و تکنولوژی های ارتباطی در کشورهای اسلامی این سوال را مطرح می سازد که این رسانه ها و واسطه های ارتباطی چه نقشی در جنبش ها و تحولات اجتماعی و سیاسی در این کشورها بازی می کنند. این مقاله فضایی را که اینترنت و تکنولوژی های جدید در اختیار جنبش های اجتماعی گذاشته اند تحلیل کرده و به عنوان یک مطالعه ی موردی به رابطه ی اینترنت و رسانه های دیجیتالی با جنبش اجتماعی در مصر و تاثیر فعالیت های مجازی چالشگران جامعه ی سیاسی بر کنش های اجتماعی و سیاسی این کشور پرداخته است. به این منظور با مبنا قرار دادن نظریه ی بسیج منابع چارلز تیلی به عنوان چارچوبی معرفت شناختی و روش شناختی در تحلیل جنبش اجتماعی، نقش و تاثیر فضای مجازی را در فرآیند های مدل بسیج(قدرت، بسیج، منافع، سازمان، سرکوب/تسهیل و تهدید/فرصت) و عناصر مجموعه ی کامل نمایش جنبش اجتماعی (ارزشمندی، اتحاد، تعهد و تعداد) بررسی کرده و نشان داده ایم که تعامل موفق بین فضای مجازی و جنبش اجتماعی ناشی از یک انطباق پویا میان کارویژه های گروه های اجتماعی و سیاسی در جهان واقعی و جهان مجازی است. در نهایت این مقاله چشم انداز بالقوه ای را در رابطه ی اینترنت و فعالیت اجتماعی در کشورهای اسلامی نشان می دهد و بر این فرض مبتنی می باشد که الگوی تعامل اینترنتی به ظهور و تقویت بعضی از عناصر تئوری بسیج منابع تیلی کمک می کند؛ به ویژه اگر اینترنت نسبت به علایق افراد در دنیایی واقعی همدلی و همراهی نشان دهد.

com) تاریخ دریافت: ۱۳۹۱/۱/۲۶ | منابع چارلز تیلی به عنوان چهار چوبی معرفت شناختی و روش شناختی در تحلیل جنبش اجتماعی، نقش و تأثیر فضای مجازی را در فرایندهای مدل بسیج (قدرت، بسیج، منافع، سازمان، سرکوب - تسهیل و تهدید - فرصت) و عناصر مجموعه کامل نمایش جنبش اجتماعی (ارزشمندی، اتحاد، تعهد و تعداد) بررسی کرده و نشان داده ایم که تعامل موفق بین فضای مجازی و جنبش اجتماعی ناشی از انطباقی پویا میان کارویژه های گروه های اجتماعی و سیاسی در جهان واقعی و جهان مجازی است. به عنوان یک فرضیه در مورد رابطه این دو عرصه (جامعه مجازی و جنبش های اجتماعی می توان مدعی شد که امکانات و عناصری از فضای مجازی می توانند در فرایندهای مدل بسیج (قدرت، بسیج، منافع، سازمان، سرکوب - تسهیل و تهدید - فرصت) به سود جنبش اجتماعی و چالشگران و حتى اعضای جامعه سیاسی) مؤثر واقع شوند، و همچنین به تولید برخی عناصر مجموعه کامل نمایش جنبش اجتماعی» یاری رسانند. فعالیت های گسترده اینترنتی اخوان المسلمین نیز نشان می دهد یک جنبش اجتماعی به مدد فضای مجازی، چه گستره ای برای رساندن صدای خود به مخاطبان از یک سو و اثرگذاری جمعیت بر رهبران جنبش از دیگر سو، در اختیار دارد. او در ادامه با مطالعه موردی تحولات اجتماعی و سیاسی اخیر مصر (که به انقلاب و سقوط مبارک انجامید) بر اساس نظریه بسیج منابع، به تحلیل نقش و تأثیر فضای مجازی بر جنبش های اجتماعی این کشور در سال های اخیر می پردازیم.