چکیده:
درشعرشریف رضی بعضی الفاظ شعرعربی قدیم ازقبیل؛ زن، شراب و سفر به بیابان درقالب رموز اهل تصوف بکاررفته، عشق به زن درشعراو، عشق مادی نیست بلکه رمزی است که به عشق به ذات الهی نظر دارد. ذکر موضوع بعد مسافت بین او ومحبوب دلیلی است بر تائید این ادعا، مسافتی که چشم، توان نظر برمحل استقراراو را ندارد و با رؤیای بصری به دیدن او نائل نخواهد شد؛ بلکه آنچه محقق می شود رؤیائی قلبی است. سفر به بیابان عشق ممدوح به معنی سفر انسان به عالم دنیا از ولادت تا روز وفات است. این سفر در واقع سفرنفس انسان است که با عبور از گذرگاههای پرپیچ وخم وپر رنج وعذاب نهایتا به جانب پروردگارش پایان می یابد وشراب رمزحب الهی وفانی شدن دراوست. اعتقادات خالصانه شاعربه اسلام وفرائض دینی بی هیچ شکی تمایل او به شراب را نفی می کند، لذا آمدن اسم ورسم شراب در ابتدای بعضی غزلیات باید دلائل دیگری داشته باشد؛ به ویژه آنکه شاعرهنگام ذکراین الفاظ؛ مثل اهل تصوف به اسلوب تقابل می پردازد وکلماتی ازقبیل؛ صحو وسکر، اصل وفرع را مقابل هم ذکر می کند.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه لسان مبین(پژوهش ادب عربی) (علمی - پژوهشی) سال دوم، دوره جدید، شماره یک، دیماه 1389 رموز و نشانه های تصوف درشعر شریف رضی 1 دکتر مهدی خرمی استادیار دانشگاه تربیت معلم سبزوار چکیده درشعرشریف رضی بعضی الفاظ شعرعربی قدیم ازقبیل؛ زن، شراب و سفر به بیابان درقالب رموز اهل تصوف بکاررفته، عشق به زن درشعراو، عشق مادی نیست بلکه رمزی است که به عشق به ذات الهی نظر دارد.
(الجندی، 1958: 358) شریف رضی - با فراهم شدن زمینه ها وعوامل مخصوص، مثل پرورش یافتن در محیط دینی، برخورداری از نسب اعلی، یعنی اتصال به امام علی بن ابی طالب(ع)، بهرمندی ازحوزه درس بهترین اساتید علوم دینی، مثل، شیخ مفید، بزرگ شیعه امامیه درعصرخود، ونیز آگاهی ازشیوه های شناخت و تفکر بالنده آن عصر از افکار صوفیانه متأثر می گردد وگوشه هائی ازتفکر صوفی به شعر او به ویژه غزلیاتش نفوذ می یابد، از همین روی خواننده در مطالعه غزلیات او و درفهم وتفسیر معنی آنها، دربسیاری موارد با شک وابهام مواجه می گردد خصوصا در مواردی که شاعر در استفاده از رموز شعری مثل؛ زن، غزال، سفر و شراب، از حد معمول پا فراتر می گذارد.
بکارگیری واژه آتش که نزد صوفیه بر تجلی پروردگار، تابش وهدایت دلالت دارد، چنان که برحضرت موسی نمایان شد، از دیگر رموز و نشانه های تصوف در شعر شریف رضی است.