چکیده:
سخن وقتی می تواند مفهوم خویش را به بهترین وجه منتقل نماید و در روح شنونده موثر باشد که به زیور فصاحت و بلاغت و سایر محسنات لفظی و معنوی، آراسته باشد؛ زیباترین سخن، یعنی قرآن کریم از این لحاظ در اوج فصاحت و ستیغ بلاغت می باشد. قرآن کریم، سرشار از صنایع ادبی است و این ویژگی های بی بدیل قرآن، به همراه سبک و اسلوب ویژه ای که نه نثر است و نه نظم؛ مخاطبین را به حیرت و شگفتی واداشته است. در حقیقت موسیقی و نظم آهنگ قرآن کریم، جدای از معنای آن نیست بلکه، هماهنگ با مقصود و غرض آیه و هم جهت با معنای آن است. نظم و آهنگی که بر مجموعه حاکم است، خود به چند دسته تقسیم می شود؛ که هر کدام جنبه ای از اعجاز قرآن را برای همگان روشن می کند. این پژوهش در صدد آن است که به بررسی و شناسایی جنبه موسیقیایی و نظم آهنگ الفاظ و عبارات قرآن کریم با روشی تحلیلی – توصیفی و با استناد به منابع کتاب خانه ای بپردازد
خلاصه ماشینی:
واکاوی موسیقی و نظم آهنگ الفاظ قرآن کریم سهراب مروتی 1 و نرگس شکربیگی 2 چکیده: سخن وقتی میتواند مفهوم خویش را به بهترین وجه منتقل نماید و در روح شنونده موثر باشد که به زیور فصاحت و بلاغت و سایر محسنات لفظی و معنوی، آراسته باشد؛ زیباترین سخن، یعنی قرآن کریم از این لحاظ در اوج فصاحت و ستیغ بلاغت میباشد.
اینجاست که موسیقی قرآن کریم چهرهی ویژه و خاص خود را نمایان میسازد و میتوان گفت؛ بهترین نوع موسیقی که باعث تلطف روح شده و انسان را به وجد میآورد؛ موسیقی و آهنگ زیبایی الفاظ و کلمات قرآن است؛ اما با این حال موسیقی الفاظ قرآن کریم در یک جایگاه و موقعیت ثابت و مشابه قرار نگرفتهاند و دارای سطوح متفاوت و گوناگونی هستند.
(عباس نژاد،1385، ص 48) سبک و اسلوب خاص قرآن سبب پیدایش آهنگی شده است که هر چند در کلام عرب بیسابقه نبوده است؛ اما به این ترتیبی که در قرآن مشاهده میشود- به گونهای که شنونده را وادار به استماع و توجه به آن نماید و یک نوع موسیقی مخصوصی در تنسیق کلمات و ترتیب حروف ایجاد کند- نبوده است؛ به این معنی که: «اعراب در تالیف حروف و تنظیم لهجهها، ملزم به طریقه فنی صحیحی از موسیقی نبوده و به هر نحو که پیش میآمده از آن تبعیت می کردند و به ترجیح صوت بدون آنکه به تغییر حروف نظری داشته باشند اکتفا میکردند.