چکیده:
مقاله حاضر با هدف سنجش کیفیت محیط شهری و با انگیزه ارائه یک مدل به منظور ارزیابی کیفیـت محیط شهری در شهرهای جدید طراحی شده است و سعی بر آن دارد که با توصیف و تبیـین مفهـوم کیفیت محیط ، شاخص های تاثیرگذار بر آن و هم چنین نحوه سنجش این مفهوم را در محیط های شهری شهرهای جدید بررسی کند. مبنای سنجش کیفیت محیط در شهر جدید هشتگرد ، معیار رضایت مندی از شاخص های کیفیـت محیط شهری از دیدگاه ساکنان است . روش شناسـی سـنجش کیفیـت محـیط بـرمبنـای روش هـای تصمیم گیری چند معیاره قرار گرفته و مدل استفاده شده نیز بر مبنـای تجربیـات موجـود و مطالعـه موردی شهر جدید هشتگرد شکل گرفته است . براساس یافته های به دست آمده از تحقیق حاضر، کیفیت محیط شهری شهر جدیـد هشـتگرد از دیدگاه ساکنان در سطح پایینی قرار دارد. البته در دو سطح ١- محیط شهری و ٢- محـیط سـکونتی شهر جدید هشتگرد شرایط کمی متفاوت است ؛ به طوری که کیفیت محیط سکونتی در سطح بالاتری نسبت به کیفیت محیط شهری قرار دارد. بررسی شاخص های مختلف مدل نیز نشان میدهد که تنهـا رضایت از کیفیت شاخص های سازمان دسترسی و راه ها، ابعاد و تسهیلات واحد مسـکونی، تسـهیلات بیرونی و هزینه های جاری واحد مسکونی وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید مطالعه موردی: شهر جدید هشتگرد مجتبی رفیعیان ١*، جمشید مولودی ٢، مهدی پورطاهری ٣ ١- دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران ٢- کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران ٣- استادیار گروه جغرافیای دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران دریافت : ٨٩/٣/٥ پذیرش : ٨٩/١١/٢٠ چکیده مقاله حاضر با هدف سنجش کیفیت محیط شهری و با انگیزه ارائه یک مدل به منظور ارزیابی کیفیـت محیط شهری در شهرهای جدید طراحی شده است و سعی بر آن دارد که با توصیف و تبیـین مفهـوم کیفیت محیط ، شاخص های تأثیرگذار بر آن و هم چنین نحوه سنجش این مفهوم را در محیط های شهری شهرهای جدید بررسی کند.
در سطح سوم از بین شاخص های مختلف ، ویژگیهای کالبدی- فضایی و عملکردی- ساختاری بـیش تـرین تأثیر را در شـاخص بـالاتر خـود دارنـد و سـرانجام در سـطح دوم ، کیفیـت محـیط سـکونتی بیش ترین تأثیر را در کیفیت محیط شهری شهر جدید هشتگرد دارد (جدول ٦).
نتایج تحقیق نشان داد که میزان رضایت ساکنان شـهر جدیـد هشـتگرد از کیفیـت محـیط شهری در سطح پایینی قرار دارد؛ به طوری که براساس بررسیهای توصیفی و نتایج آزمـون t، کیفیت محیط شهری شهر جدید هشتگرد پایین تر از میانه نظری است .
در تعیین اثر شاخص ها بر شاخص سطح بالاتر در سطوح مختلف مدل مشخص شـد کـه تأثیر کیفیت محیط سکونتی در کیفیت محیط شهری شهر جدید هشتگرد و نقش ویژگـیهـای کالبدی- فضایی در میان شاخص های محیط شـهری در کیفیـت محـیط شـهری شـهر جدیـد هشتگرد پر رنگ تر است .