چکیده:
مکان به ¬عنوان کانون علم جغرافیا، مفهومی درآمیخته با فرآیندهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بن¬مایه¬های طبیعی است که گوناگونی و درهم¬تنیدگی بلندمدت آن¬ها در جهت¬دهی و معنابخشی به کوشش و منش انسان¬های ساکن در آن نقش بنیادی داشته است. برهم¬کنشی مکان و هویت انسان¬های ساکن در آن از دیرباز کانون توجه جغرافی¬دانان در قالب مفاهیمی مانند جبر جغرافیایی (محیطی)، ادراک محیطی، جغرافیای رفتاری و ... بوده است. طی چند دهه¬ی اخیر، برخاسته از تهدیدات ناشی از کشمکش¬های هویتی و کوشش برای پاسداشت همبستگی ملی و پیوستگی سرزمینی، مفاهیمی همانند هویت مکانی، حس و تعلق مکانی در فرآیند همگرایی ملی و نمادسازی¬های مکانی واحدهای سیاسی، توجه¬ روزافزونی به خود جلب کرده¬اند. نوشتار حاضر با رویکردی تبیینی، سویه¬های مختلف پیوستگی¬ و درهم¬تنیدگی مکان و هویت را در روند و همگرایی ملی مورد بررسی قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
تأثیر هویت مکانی بر همگرایی ملی مراد کاویانیراد١*، مصطفی فتاحی ٢ ١- استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران ٢- دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران ، ایران دریافت : ٩٠/١٢/٩ پذیرش : ٩١/١/٢١ چکیده مکان به عنوان کانون علم جغرافیا، مفهومی درآمیخته با فرایندهای اجتمـاعی، سیاسـی، اقتصـادی و بن مایه های طبیعی است که گوناگونی و درهم تنیدگی بلندمدت آن ها در جهت دهی و معنابخشـی بـه کوشش و منش انسان های ساکن در آن نقش بنیادی داشته است .
/ شکل ٢ تأثیر هویت مکانی بر ماندگاری زیست اجتماعی (منبع : نگارندگان ) ٢-٣- مکان مکان به عنوان «ارزش محسوس »، کانون علم جغرافیاست (شکویی، ١٣٨٦: ٢٨٠) و بخشـی از فضا یا سطح به شمار میرود که توسط انسان یا چیزی اشغال شده و این اسکان و استقرار به آن مکان بار معنایی و کارکردی بخشیده است .
/ شکل ٤ تأثیر هویت مکانی بر پویندگی و پایداری اجتماعی (منبع : نگارندگان ) ٢-٥- حس و تعلق مکان احساس وابسته به محسوسات است ؛ درحالی که ادراک کارکردی عینی- ذهنی دارد.
/ شکل ٥ تأثیر حس مکان بر تعلق مکانی (منبع : نگارندگان ) ٣- یافته های پژوهش ٣-١- همگرایی ملی بر مبنای تعریف هایی که از هویت و تعلق مکانی بیان شد، واحدهای سیاسی بـه فراخـور پهناوری، تنوع و شمار جمعیت بـا نـاهمگونی فرهنگـی- سـرزمینی ، تنـوع هویـت هـا و خواسته ها روبه رو هستند.