چکیده:
باد به عنوان یکی از مصادیق عوامل جغرافیایی، ایمنی حمل ونقل را تحت تاثیر خود قرار می دهد. عامل اصلی ایجاد باد، نابرابری در توزیع انرژی تابشی خورشید در سطح کره زمین است. حرکت وسایل نقلیه در هنگام طوفان های ماسه ای بسیار خطرناک است و چنان چه رانندگان مهارت لازم را نداشته باشند، دچار حوادث فاجعه آمیز می شوند. بادهای شدید می توانند خودروها را واژگون یا هدایت آنها را با مشکل مواجه کنند. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی است و در انجام آن از روش های کتابخانه ای و اسنادی، مشاهده مستقیم و روش های ابزاری مانند بررسی نقشه های هواشناسی استفاده شده است. هدف از این مطالعه نمایاندن اهمیت این عامل در رخداد سوانح جاده ای و تاثیر آن بر ایمنی ترافیک در کشور است. نتایج مطالعات گذشته نشان می دهد که این عامل در دسته بندی عوامل تصادفات در هر سه نوع آن (علل اولیه، ثانویه و واسطه) به اشکال مختلفی ایفای نقش می کند. فراوانی تصادفات جاده ای در این شرایط 6/0درصد است و در بین استان های مختلف کشور، استان سیستان و بلوچستان با (5/7درصد) بیشترین میزان تصادفات در این شرایط را داشته است.
خلاصه ماشینی:
"باد به عنوان یکی از مصادیق عوامل اقلیمی مؤثر در سوانح رانندگی و از جملهپدیدههای جوی است که ایمنی حملونقل را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
از آنجایی که در تحلیل علل تصادفات معمولا به نقش عامل مذکور کمترتوجه شده و نوعی خلاء مطالعاتی در این خصوص قابل لمس است و با عنایت بهموقعیت جغرافیایی کشور ایران که در کمربند خشک و نیمهخشک دنیا قرار گرفته وباد یکی از فرآیندهای غالب و مسلط در اینگونه مناطق به شمار میرود.
فلاحتبار(1379)در مطالعهای با عنوان"تاثیر برخی عوامل جغرافیایی برشبکه راههای کشور"نتیجه میگیرد که حرکت وسایل نقلیه در هنگام طوفانهایماسهای بسیار خطرناک است و چنانچه رانندگان مهارت و آموزش لازم را نداشتهباشند،دچار حوادث فاجعهآمیز میشوند.
سازمانهایی مانند هواشناسی و صداوسیما نیز میتوانند بااطلاعرسانی در مورد شرایط جوی حاکم بر جادههای کشور،مانند مشخص نمودنمحدودههای وزش باد و همچنین تهیه فیلمها و تیزرهای تلویزیونی عواقب کمتوجهیبه این موارد را اعلام نمایند تا هرچه بیشتر امنیت بر حملونقل جادهای کشور حاکمشود.
همچنین با عنایت به موقعیت جغرافیایی کشور ایران که در کمربند خشکو نیمهخشک دنیا قرار گرفته و باد یکی از فرآیندهای غالب و مسلط در اینگونه مناطقبه شمار میرود،ضروری است که مطالعات بیشتری در این خصوص انجام گیرد.
با در نظر گرفتن اینکه عامل باد در هر سه نوع عوامل دخیل در تصادفات(علل اولیه،ثانویه و واسطه)به طور مستقیم یا غیر مستقیم نقش دارد،لازم است کهکارشناسان تصادفات و دانشمندان علوم جغرافیایی با همکاری یکدیگر نسبت بهشناسایی و پهنهبندی مناطق پرخطر وزش باد مانند منطقه سیستان و بلوچستان اقدامکنند و به این طریق پیشبینیها و تمهیدات لازم را برای پیشگیری از بروز سوانحتاسفبار و از دسترفتن سرمایههای مادی و انسانی کشور انجام دهند."