خلاصه ماشینی:
"اسطرلاب یا جام جهاننما مطالعهی موردی:معرفی اسطرلابهای استاد عبد الحسین عبد الائمه محمد افروغ{o*o} چکیده {IBاسطرلاب به عنوان یک وسیله و پدیدهی نجومی،دست ساختهای از هنر و دانش سنتی هنرمند- صنعتگر ایرانی به ویژه در دورهی اسلامی است،که به لحاظ کاربردیهای گوناگونی همچون آگاهی از زمان طلوع و غروب خورشید جهت اقامهی فرایض دینی و نیز مسائل جغرافیایی به ویژه دریانوردی و طالعبینی،توانست جایگاه مهمی را در بین مردم و حتی صاحبان حکومت پیدا کند.
زمان دقیق و محل ساخت این وسیله را-که با نظریات متفاوت و همراه با افسانه و حدس و گمان است-به زمان بطلمیوس و در یونان میدانند،اما در دورهی اسلامی از قرن دوم در میان مسلمانان پدیدار و شناخته شد با جستوجو در موزهها و مجموعههای دنیا و با توجه به کتیبههای آنها میتوان گفت قدیمیترین اسطرلاب ساخته شده توسط دو برادر به نام احمد و محمود بن ابراهیم اصفهانی به سال 374 ه984/ م بوده است که هماکنون در مجموعهی لویز ایوانز2موزهی اشمولین آکسفورد نگهداری میشود (لوح 1).
و برای (به تصویر صفحه مراجعه شود) لوح 4:انواع عنکبوتیه در اسطرلابهای گوناگون با تکنیک مشبک کاری و تزئینات گیاهی اسلیمی مطالعات و محاسبات کارهای نجومی از قبیل پیدا کردن ارتفاع و زاویهی آفتاب،محل ستارگان و سیارات و منطقه البروج و به دست آوردن طول و عرض جغرافیایی محل در تمام شبانه روز و فصول مختلف سال، برای به دست آوردن ارتفاع کوهها و پهنای رودخانهها و سایر عوارض طبیعی زمین،تعیین ساعات طلوع و غروب یکایک ستارگان،ثوابت و سیاراتی که نام آنها بر شبکهی اسطرلاب نقش بسته و برای محاسبهی ساعات دقیق طلوع و غروب آفتاب هر محل(علی الخصوص در دورهی اسلامی که تعیین ساعات نماز هم بر آن اضافه شد)، ساخته شده است»(قبلی)."