خلاصه ماشینی:
"برحسب ارقامی که خود ابن حوقل در کتاب به دست میدهد،مسیر حرکت او را میتوان چنین ترسیم کرد:آفریقای شمالی،اسپانیا و مرزهای جنوبی صحرا(336-340 ق)،مصر و نواحی شمالی قلمرو اسلام،یعنی ارمنستان و آذربایجان(ح 344 ق)،جزیره(بین النهرین)،عراق، خوزستان و فارس(ح 350-358 ق)،خوارزم و ماوراء النهر(ح 358 ق)،سیسیل(ح 362 ق)و چند مسیر دیگر که زیاد روشن نیستند.
اما صوره الارض دو تحریر دارد:تحریر اول را ابن حوقل به سیف الدوله حمدانی(متوفی 356 ق)تقدیم کرده است و تحریر دوم در حدود سال 367 ق صورت یافته و در آن به فاطمیان توجه خاصی شده است.
از مآخذ و نیز از نوشتههای خود ابن حوقل چنین برمیآید که وی المسالک و الممالک اصطخری را با تغییرات و افزودههایی، به ویژه در بخشهای عراق و ارمنیه و ماوراء النهر،پایهی کار خود قرار داده و در تنظیم کتاب از روشهای پیشینیان پیروی کرده و کتابی دقیق و مفصل با توضیحاتی دربارهی نقاط مهم فراهم آورده است.
اما درهرحال،اقتباس ابن حوقل از اصطخری هرگز از اهمیت صوره الارض نمیکاهد؛چنانکه المسالک و الممالک اصطخری نیز مأخوذ از صور الاقالیم ابو زید سهل بلخی(متوفی 322 ق) است.
اما نسخهی حاضر؛نسخهی خطی زیبایی در کتابخانهی ملی پاریس از این کتاب نگهداری میشود که اگرچه نسخهی ناقصی است،و صرفا دیار عرب و مغرب و مصر و ایران را دارد،اما با توجه به اهمیت نسخههای موجود از اینگونه آثار با عنایت به کمبود منابع مصور جغرافیایی در مطالعات نقشه نگاری در دورهی اسلامی انتشار آن،ولو در تیراژ محدود،بسیار ضروری مینمود."