چکیده:
ظهر التناص کظاهرة نقدیۀ علی ید جولیا کریستیفا الناقدة البلغاریۀ عام 1966 م و بانتشار هذا
المنهج النقدي قد انتهت فکرة استقلال النصوص لأنّ هذا المنهج یعتمد علی أنّ کل نص جدید متأثر
بالنصوص القدیمۀ . و حینما ورد فی الأدب العربی قد أحدث دویاً عظیماً و لفت أنظار کثیر من نقاد
العرب و أصبح شغلهم الشاغل فاهتموا به و عالجوه . کما نعلم أن الکتب المقدسۀ کان لها تأثیر بالغ
فی المحاولات الأدبیۀ لهذا نري کثیراً من الأدباء و الشعراء و الکتّاب تأثروا بهذه الکتب وخاصۀ
القرآن الکریم فی العالم الإسلامی. فبدأ هذا التاثیر منذ بزوغ فجر الإسلام حتی یومنا هذا و ذلک
لتزیین آثارهم الأدبیۀ بهذه الخصال الحمیدة حتی یخلدوها. اما حسان بن ثابت الانصاري فعندما
دخل الإسلام ، أصبح شاعر النبی (ص)، لهذا إستقی أدبه من القرآن الکریم وأحادیث الرسول (ص)
أضاف إلی مفرداته و معانیه بعض المفردات الجدیدة حیث نري فی طیات دیوانه یزین کلامه بهذه
المضامین القرآنیه و تتوزع ظواهر التناص مع القرآن الکریم عند شاعرنا علی عدة المحاور التی تنم
علی إدراك حسان و استشرافه لمورثه الدینی و نحن اخترنا من هذه المحاور الألفاظ والمضامین التی
قد اقتبسها من القرآن لنطبقها مع ظاهرة التناص.
بینامتنیت به عنوان یک سبک ادبی در سال ۱۹۶۶ توسط ژولیا کریستیفا ناقد بلغاری پا
به عرصهی نقد ادبی گذاشت. وبا گسترش این سبک ادبی تفکر استقلال متنها به پایان رسید.
چرا بینامتنیت معتقد است هر متن جدیدی زاییدهی متنهای گذشته است. زمانیکه ای سبک
ادبی با نام بینامتنیت به ادبیات عربی راه یافت چشمهایبساری از ناقدان را به خود دوخت و مورد
توجه بسیاری از آنان قرار گرفت. البته.این سبک ادبی در ادبیات عربی در گذشته با نامهای«
سرقات, منافسات, اقتباسات» تضمینات, اشاره» تلمیخات و-.» رواج داشت. از آنجایی که کتب
آسمانی به ویژه قرآن کریم تاثیر بسزایی در نوشتهها و سرودههای ادیبان دارند.در این مقاله
سعی شده است تا تاثیر قرآن سرودههای حسان-ین ثابت انصاری» که به عنوان شاعر
این کاوش در دو محور لفظی و معنایی صوزت گرفته است.
Intertextuality is a critique process formulated by Julia Kristeva. This is a method which ended the text independence. Based on this method the critique of every text is derived from an older text. This method revolutionized the critique in the Arabic literature and attracted so many scholars’ attention. Regarding the role scripture play in the literary works، we can conclude that Muslim writers used frequently Qur’an in their works in order to make them stable and eternal. Hassân Ibn Sabēt alAnsarI، the poet of the Holy Prophet، considers the religious heritage of Arab as a significant source of Intertextuality in his poems. While examining his poems، it is perceived that he used sometimes the meaning and concept of the Koranic verse and at some other times he made use of the exact words to give a kind of elegance to his poems.