چکیده:
در این مقاله ، از مفهوم «ژئوپلیتیک پرخطر» بـرای تبیـین خطـرات امنیتـی محـیط خارجی جمهوری اسلامی ایران و پیامدهای ناشی از آن استفاده شده اسـت . اسـتدلال مقاله این است که امنیتی شدن فضای پیرامونی ایـران بعـد از وقـوع انقـلاب اسـلامی ، ناشی از تحولات محیط ژئوپلیتیک این کشـور اسـت . در راسـتای اسـتدلال فـوق بـه مواردی از جمله فرارسیدن نقطة اوج تولید نفت ، ظهـور ژئوپلیتیـک شـیعه ، گسـترش تروریسم در خاورمیانه ، تداوم مناقشه اعراب و اسرائیل و بحث خاورمیانه هسته ای ، به مثابه دلایل امنیتی شدن و خطرات ژئوپلیتیکی برای امنیت ملی ایران پرداخته مـی شـود. نویسندگان معتقدند موارد ذکرشده در ارتباط تنگاتنگ با هـم و در یـک نقطـه ، یعنـی محیط پیرامونی ایران به هم گره می خورند. پیامدهای این وضعیت نیز از منزوی سـازی و تحریم تـا تهدیـد و اقـدام بـه حملـة نظـامی ، بـه منظـور تضـعیف و مطیـع سـازی سیاست های ایران توسط قدرت های بزرگ ، به خصوص آمریکا در نوسان است .
this article uses the concept of "risky geopolitics" to explain security threats and their consequences، emanating from foreign environment of Islamic republic of Iran. Author argues that securitization of Iran's peripheral environment after Islamic revolution، is effect of geopolitical changes.
According to the argument، factors like peak oil production، emergence of Shiite geopolitics، terrorism in Middle East، continuation of arab-israeli conflict and nuclear Middle East، are causes of securitization and geopolitical threat against Iranian national security. Authors claim that these factors have close relations and are interconnected in Iran environment. Impacts of this situation are Isolation، sanction and threat of resorting to military action from great powers، especially United States.
خلاصه ماشینی:
مایکل کلر استاد مطالعات صلح و امنیت جهانی که تحقیقات زیادی را در حـوزة انرژی به انجام رسانده نیز در مقاله ای با عنوان «نفت ، ژئوپلیتیک و جنگ با ایران » معتقد اسـت تهدید ایران به حملة نظامی توسط آمریکا- در دورة بوش پسر، بـیش از آنکـه بـه سـلاح هـای کشتار جمعی ربط داشته باشد، به مسئلة انرژی مربوط است (٢٠٠٥ ,Klare).
حاجی یوسـفی در مقاله ای با عنوان «هلال شیعی ؛ فرصت ها و تهدیدها برای جمهـوری اسـلامی ایـران ، اعـراب و آمریکا»، به پیامدهای بحث هلال شیعه پرداخته و معتقد است ایده شـکل گیـری هـلال شـیعی می تواند سه نتیجه به دنبال داشته باشد؛ تشدید فشارهای آمریکا بر ایران ، تبدیل ایران به قدرت برتر منطقه و برآورده شدن آرزوی مهار ایران توسط اعراب ؛ البته ، با هزینة قدرت گیری هر چـه بیشتر اسرائیل (حاجی یوسفی ، ١٣٨٨: ١٥٩-٩٢).
مهمترین خطراتـی کـه در حـال حاضر این انبار ذخایر انرژی را تهدید می کنند، عبارتند از خیزش شیعه ، گسترش تروریسـم در منطقه ، مناقشه اعراب و اسرائیل و بحث خاورمیانه هسته ای که همة این خطرات ، به نوعی بـه جمهوری اسلامی ایران ربط داده می شود.
com Bridge, Gavin (2010); Geographies of peak oil: The other carbon problem, Elsevier, Geoforum, 41, pp 523–530 Brom, Shlomo, (2005); "Is the Begin Doctrine Still a Viable Option for Israel?" in: Sokolski, Henry, Clawson, Patrick, "Getting Ready for A Nuclear-Ready Iran", Strategic Studies Institute, U.