خلاصه ماشینی:
"11 در میان قدما ابن وردی این عمل را کاری زاهدانه میداند و با رثای تلمیذ معری دربارهء او اشاره می کند که انگیزهء گیاهخواری ابو العلا را ترک زاهدانهء آزار حیوانات و زهدورزی در تمتعات دنیوی دانسته است.
مذهب و آرای ابو العلای معری اسلوب ابتکاری و نظر نقادانهء ابو العلا دربارهء مسایل بنیادین هستی،جامعه،دین،حکومت و نظایر آنها و ایجاد جریانی تازه در ادبیات عرب و عمق و نفوذ تواناییهای علمی وی و اوضاع پریشان روزگار او و تزلزل سیاسی و اجتماعی و حسادت حاسدان و طعن طاعنان،ازجمله عواملی بودهاند که در متهم ساختن معری به عنوان ملحدی که فلسفه میبافد نقش داشتهاند؛ فیلسوفی که طعن بر بنیان دین و تدین میزند و عمدهترین مسائل مذهب و حیات را به تمسخر میگیرد و بدبینانه و به تبعیت از مذاهب غیر دینی و آرای هندویان،ترک لذات دنیوی میکند و آتش تردید در خرمن جان خلایق میافکند و ایشان را به ترک دنیا و گوشهنشینی و روگردانی از دین و مذهب،میخواند.
اگر مولانا چراغ به دست در جستوجوی انسان،حیران است،دانای نابینای معره در جست وجوی راستی و درستی است: آیا در این جهان که خداوند آن را لعنت کناد، حقیقتی هست که در زوایای تاریک آن به چراغی جسته شود؟ ابو العلا نیکو میداند که مردمان هوشیاری و تأمل را آفت جان میپندارند،پس در اعتذار از بیان این حقایق تلخ میسراید که: اگر دروغ به کام شما شیرین میآید، صداقت و راستی در دهان من شیرینتر است."