چکیده:
گسترش بازارهای جهانی و ارتباط روزافزون بین کشورهای مختلف باعث شده است که محیط تجاری بسیاری از فعالیتهای اقتصادی با تغییر و تحولات زیادی روبه رو شود. در این شرایط، مفاهیم دیپلماسی اقتصادی از اهمیت بسزایی برخوردار است، به گونه ای که در دوران حاضر ایجاد فضای لازم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از جمله شرایط الزامی بستر تعامل با اقتصاد جهانی را تشکیل داده است. در این مقاله به این سوال پرداخته می شود که زمینه ها، موانع و چالش های جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی ایران کدامند؟ در پاسخ به پرسش، جایگاه آماری اقتصاد ایران در شاخص های پنج گانه جهانی شدن اقتصاد یعنی آزادسازی اقتصادی، خصوصی سازی، رقابت پذیری، سرمایه-گذاری مستقیم خارجی و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی، استخراج شده و براساس نرم افزار Excel و تبدیل آن به نمودار و اطلاعات، تاثیر آن بر کارکرد دیپلماسی اقتصادی تجزیه و تحلیل می گردد. از این رهگذر سعی شده از طریق این شاخص ها، چالشهای سه گانه فراروی دیپلماسی اقتصادی یعنی تقابل سیاست و اقتصاد، تقابل دولت و بازیگران غیردولتی و تقابل عرصه داخلی و بین-المللی با نگاه آماری به تصویر کشیده شود و این واقعیت که میان این پنج شاخص و جایگاه دیپلماسی اقتصادی ارتباط مستقیم وجود دارد، تبیین گردد.
This paper intends to study the role and significance economic diplomacy in the era of globalization. It then examines the performance of Iranian foreign policy and its interaction with global economy. The main challenges are reviewed، and major areas of activities evaluated. Five basic indices of globalization were taken to be applied to the case of Iran evaluation of its performance in the course of globalization. Subsequently، the nature of relationship between Iranian economic diplomacy and indices of globalization in the areas of economic globalization، privatization، competition، foreign investment and development of ICT was analyzed and demonstrated.
خلاصه ماشینی:
"سـوم، تـاکنون در اکثـر مطالعـات، جایگـاه دیپلماسـی اقتصادی در یک موضوع خاص و یک دوره زمانی چند ماهه بررسی شده و تحلیل و شـمای کلـی از دیپلماسی اقتصادی بخصوص از زمان لزوم توجه بـه اقتصـاد جهـانی از برنامـه هـای سـوم توسـعه اقتصادی به بعد انجام نشده است ، در نهایت ، برآن هستیم تا این نکته را با تحلیل آماری بیـان کنـیم که دیپلماسی اقتصادی جدای از اینکه میتواند شرایط بین المللی را برای حضـور ایـران در اقتصـاد جهانی فراهم نماید، در ادامه خود نیازمنـد شـرایطی اسـت کـه بتوانـد ت اوم پیـدا کنـد.
٢بـر اسـاس تحقیقـات و آمـار ثبـت شده بسیاری از تحقیقاتی که در نهادهای مختلف بـین المللـی انجـام شـده اسـت ، گسـترش و رشـ جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)،نقش مهم و تأثیرگذاری را در جهانی شـدن اقتصـاد ایفاء نموده و باعث گردیده تا کشـورهای در حـال توسـعه ، از آن بـرای دسـتیابی بـه پیش رفت لازم استفاده نمایند.
در این شرایط مفاهیم رقابت و قـدرت رقابت پذیری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است به گونه ای که در دوران حاضـر ایجـاد فضـا رقابتی و توانمندسازی بنگاههای تولیدی الزامیترین بسـتر تعامـل اقتصـاد جهـانی را تشـکیل داده و کشورهای مختلف تلاشهای زیادی را در این زمینه انجام دادهاند و به همین دلیل اسـت کـه مفهـوم رقابت پذیری کلیدیترین مفهوم در عرصه اقتصاد بین الملل و دیپلماسی اقتصادی کشورها است .
نتیجه گیری در این مقاله از طریق تحلیل دادهها و آمار نهادهای اقتصادی بـین المللـی و بـا بکـارگیری نـرمافـزار Excel، برای بررسی عینی جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بـه شـاخص اساسـی و مهـم جهـانی شـدن اقتصـاد و اقتصـاد بـازار اسـتناد گردیـد."