چکیده:
با پیدایش دولت های مدرن، مسائل و مشکلاتی به وجود آمده که با ساختار این دولت ها متناسب بوده است. مسائلی که شارع در مورد آنها نظر منصوصی نداده و مستحدثه دوران معاصر است. مانند موضوع بودجه که هرساله ازسوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه می شود. لایحه ای که تا حدودی سرنوشت سیاسی، اقتصادی و جهت دهی به برنامه ها و آمال هر کشور را برعهده داشته و آن را تحت تاثیر قرار می دهد و دارای رویه های بررسی خاصی در دولت و مجلس است. در هنگام بررسی بودجه طرح ها و پروژه های عمرانی ای اضافه یا کم می شوند که در بعضی موارد اقتصادی و کارشناسی نیست. مطالعات نشان می دهد که می توان برخی از این اضافه و کم شدن ها را از مصادیق اسراف دانست. بر این اساس مکتب انتخاب عمومی که با محور قرار دادن تعقیب نفع شخصی در حوزه سیاسی، به تحلیل فرایندهای قانونگذاری و تصمیم گیری می پردازد، موید این نکته است که انتخاب برخی از طرح ها و پروژه های عمرانی برای اجرا بیشتر متاثر از منافع سیاست مداران و نمایندگان مجلس تلقی می شود. در این مقاله رابطه انتخاب طرح ها و پروژه های عمرانی کشور با اسراف بررسی و با رویکرد مکتب انتخاب عمومی، پاسخی برای چرایی این نحو از اقدامات ارائه می شود
With the emergence of modern states, their structures have brought about
some problems; the Holy Islam gives no special perspective about them and in
fact, they are seen as emerging issues in contemporary era. Budget is one of
such issues. The adoption of budget bill, which determine economic and
political destiny and conduct the national programs and aspirations, has special
procedures. The number and the size of developmental projects is one of
various issues happened during debates on the bill. Studies indicate that the
number and volume of developmental projects could be considered as
Prodigality. In this framework, general choice approach which focuses on role
of self-interest in the political sphere, analyzes both legislative and decisionmaking
and unlike traditional approach, which sees politicians as benefactors,
suggests that at least choice of some developmental projects is influenced by
politicians’ and MPs’ self-interest. This paper seeks to examine the
relationship between choice of developmental project by parliamentary
decisions and prodigality in light of public choice approach.
خلاصه ماشینی:
بـر ایـن اسـاس مکتـب انتخـاب عمومی که با محور قرار دادن تعقیب نفع شخصـی در حـوزه سیاسـی ، بـه تحلیـل فراینـدهای قانونگـذاری و تصمیم گیری می پردازد، مؤید این نکته است که انتخاب برخی از طرح هاو پروژه هـای عمرانـی بـرای اجـرا بیشتر متأثر از منافع سیاست مداران و نمایندگان مجلس تلقی می شود.
با توجه به اهتمام شارع مقدس به نحوه اداره جامعه و حفظ کیـان اسـلام (غـروی نـائینی ، ١٤٢٤ ق )می توان اضافه یا کم شدن اعتبارات یا پروژه هاو طرح های عمرانی را درباره اسراف تحلیل کردو نظر شارع را درخصوص اقداماتی که برخلاف نظر کارشناسان اسـت ، مشـخص کرد.
به عبارت دیگر با توجه به اینکه اسراف در منابع دینی خروج از میانه روی در مصرف مـال است و با سه معیار شرع ، عقل و عرف قابلیـت موضـوع شناسـی دارد،نظـر شـارع درخصـوص تخصیص غیرکارشناسی اعتبارات کشور به پروژه هاو طرح های عمرانی و اسراف چیست ؟ در این مقاله با جمع آوری اطلاعات به شیوه اسنادی و کتابخانه ای و با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلـی و بررسـی معنـاو مفهـوم اسـراف ، بـه تبیـین و چرایـی رابطـه اسـراف بـا تخصیص غیرکارشناسی اعتبارات عمرانی ازمنظر مکتب انتخاب عمومی ارائه داده ایم .
ازاین رو تعیین اعتبارات غیربهینه برای طرح هاو پروژه های عمرانی کـه بـا انگیـزه هـای مختلفـی صـورت مـی گیـرد، در اغلـب مواقـع از روی دلسـوزی و بـه دور از نفـع سیاسـی و شخصی رخ می دهد.