چکیده:
در فصل نهم قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که به تسهیل رقابت و منع انحصار اشاره دارد، با تعیین شورای رقابت به عنوان بالاترین نهاد ناظر بر عملکرد فعالان اقتصادی و بازارهای گوناگون به دنبال آن است تا با شناخت رویه های ضدرقابتی و جلوگیری از بروز رفتارهای انحصارطلبانه، زمینه را برای دستیابی به شرایط رقابتی سالم و نیل به اهداف متعالی قانون فراهم کند. بررسی عملکرد شورای رقابت بیانگر آن است که نهاد مذکور از بدو تاسیس همواره با مشکلاتی مواجه بوده که به نحوی مانع از عملکرد آن در سطح مطلوب شد ه است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق میدانی، برگزاری جلسات هم اندیشی و گفت وگوهای کارشناسی با خبرگان و صاحب نظران حوزه رقابت و انحصار و اعضای شورای رقابت، چالش های پیش روی این نهاد را در سه حوزه سازمانی، قانونی و مرکز ملی رقابت مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد هرچند چالش های موجود در نهاد شورای رقابت ضرورتی جدی است، اما با توجه به استقلال شورا و گستره اختیارات قانونی مشخص شده برای آن انتظار می رود با رفع چالش های پیش رو شاهد دستیابی به فضای رقابتی سالم در بازارهای کشور و نیل به توسعه پایدار اقتصادی باشیم.
Chapter 9 of the Act of Amending Articles of the Act of the Fourth
Economic, Social and Cultural Development Plan of Islamic Republic
of Iran, which addresses competition facilitation and prohibition of
monopoly, has designated the Competition Council as the highest
regulatory body on functioning of economic actors and diverse
markets to provide access to healthy competition and achieving high
purposes of the Act through identifying anti-competitive practices and
preventing monopolistic conducts. Functioning of the Competition
Council indicates that the body has been faced with difficulties ever
since its establishment in a way that prevent its optimal performance.
Using field research, seminar sessions and expert dialogue with
scholars and experts of competition and monopoly and with members
of the Council, the article analyses its organizational and legal
challenges as well as its challenges in relation to National Competition
Center. The findings of the research show that although the current
challenges of the Council must be seriously addressed, it is expected,
due to independence and legal powers of the Council, to witness access
to healthy competition in Iranian markets and achieving sustainable
economic development after overcoming the challenges.
خلاصه ماشینی:
واکاوی چالش های شورای رقابت ایمان چراتیان ٭ تاریخ دریافت ٩١/١٠/٢ تاریخ پذیرش ٩٢/٢/٢٩ در فصل نهم قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسـعه اقتصـادی ، اجتمـاعی و فرهنگـی جمهـوری اسلامی ایران که به تسهیل رقابت و منع انحصار اشاره دارد، با تعیین شورای رقابـت بـه عنـوان بـالاترین نهـاد ناظر بر عملکرد فعالان اقتصادی و بازارهای گوناگون به دنبال آن است تا با شناخت رویه هـای ضـدرقابتی و جلوگیری از بروز رفتارهای انحصارطلبانه ، زمینه را برای دستیابی به شـرایط رقـابتی سـالم و نیـل بـه اهـداف متعالی قانون فراهم کند.
کلیدواژه ها: شورای رقابت ؛ فصل نهم قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه ؛ تنظیم مقررات ؛ مرکز ملی رقابت ؛ انحصار ____________________________________________________________________ این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی با عنوان «آسیب شناسی عملکـرد شـورای رقابـت در پیشـبرد اهـداف قـانون اجـرای سیاست های کلی اصل (٤٤)قانون اساسی » است که به سفارش مرکز پـژوهش هـای مجلـس شـورای اسـلامی و توسـط گروه پژوهشی اقتصاد جهاد دانشگاهی واحد تربیت مدرس انجام شده است .
٣-١-٧اصل استقلال در شورای رقابت هرچند بـراسـاس بنـد «٤»مـاده (٥٦)فصـل نهـم قـانون ؛ بـه شـورای رقابـت در رسـیدگی و تصمیم گیری مطابق مقررات فصل مربوط به تسهیل رقابت و منع انحصـار «اسـتقلال کامـل » داده شده است ، اما براساس ماده (٥٤)، دبیرخانه این شورا در قالـب مؤسسـه ای مسـتقل زیـر نظر رئیس جمهور تشکیل می شود که باعث وابستگی این نهادبه دولت مـی شـود (مجموعـه قوانین و مقررات اجرایی اصل (٤٤)قانون اساسی ).