چکیده:
کتاب درسی در هر کلاسی، از جمله کلاس آموزش زبان خارجی در هر سطحی و در هر موسسة آموزشی - اعم از مدرسه و دانشگاه - نقش محوری ایفا میکند. به دلیل دارا بودن چنین نقشی تهیه و بهکارگیری معیارهای مرتبط و مناسب جهت ارزیابی کتب درسی، آموزش زبان خارجی همواره امری ضروری بوده است. در این میان، نظریهپردازان و نویسندگان به منظور ارزیابی کتب آموزش زبان انگلیسی، چهارچوبهای ارزیابی مختلفی را بر اساس اصول و معیارهای معینی ارائه نمودهاند. یکی از این چهارچوبها، چهارچوب ارزیابی لیتلجان (1998) است که در مطالعات زیادی بهکار رفته است. مطالعه حاضر به ارزیابی کتاب انگلیسی عمومی دانشگاه پیام نور بر مبنای این چهارچوب پرداخته است تا نقاط قوت و ضعف آن را مشخص و همچنین معلوم کند که آیا این کتاب در راستای اهداف تعیین شده برای آن است یا خیر. برای رسیدن به این هدف سه تن از استادان آموزش زبان انگلیسی دانشگاه با بررسی این کتاب چک لیستهای ارزیابی برگرفته از چهارچوب لیتلجان (1998) را درجهبندی کردند. نتایج تحقیق نشان داد که گرچه نواقص چندی در کتاب انگلیسی عمومی دیده میشود، این کتاب دارای نقاط قوت قابل توجهی است و حتی میتوان گفت ویژگیهای مثبت آن به مراتب بیش از نواقص آن است.
خلاصه ماشینی:
مطالعات مربوط به کتاب درسی نشان مـی دهـد کـه بـرای انتخـاب عـاملی بـا چنـین درجه ای از اهمیت توسط معلم به شیوه انتقادی و در چهارچوبهای مرتبط با این شـیوه بایـد عمل نمود و معلم میتواند سؤالاتی از قبیل اینکه آیا کتب درسـی انتخـاب شـده مطـابق بـا اهداف و روشهای متداول و جدید تدریس زبان هستند؟ آیا کتاب درسی نیـل بـه اهـداف آموزشی را امکان پذیر میسازد؟ آیا کتاب درسی دارای مطالب جدید و مورد علاقه معلـم و فراگیر است ؟ و غیره را در هنگام انتخاب درسی بپرسد.
(Riazi, 2003) چهارچوبهـــای تـــاکر (١٩٧٥ ,Tucker)، دیویـــسن (١٩٧٦ ,Davison)، داوود و سلـسی مورسـیا (١٩٧٩ ,Celce-Murcia &Daud )، ویلیــامز (١٩٧٩ ,Williams)، شــلدون (١٩٨٨ ,Sheldon)، یر (١٩٩٦ ,Ur) و لیتل جان (١٩٩٨ ,Littlejohn) تنها چند نمونه از این سـه دسته چهارچوب در حوزه زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم هستند که ارزیابیهایی بر اساس آنها انجام شده است .
بررسی پیشینۀ مطالعات انجام شده در زمینۀ ارزیابی کتاب درسی در سطوح مختلف و بر اساس چهارچوبهای فوق نشان میدهد که پژوهـشگرانی در ایـران بـه بررسـی مطالـب درسی زبان انگلیسی غالباً در سطح دبیرستان پرداخته اند که میتوان به افرادی مانند تـولابی (٢٠٠٢ ,Toolabi)، یارمحمــدی (١٣٨٠) عمـــل صــالح (٢٠٠٤ ,Amalsaleh)، جهـــانگرد (٢٠٠٧ ,Jahangard)، و رزمجو (٢٠٠٢ ,Razmjoo) اشاره نمود.