چکیده:
در حال حاضر، دریای خزر به عنوان یکی از منابع مهم نفت خام و گاز طبیعی در جهان مطرح بوده و نقش بسیار مهمی در تامین انرژی کشورهای دنیا بر عهده دارد. به همین علت پنج کشور همسایه دریای خزر- آذربایجان، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان - در سال های اخیر تلاش مضاعفی را برای بهره برداری از این منابع به عمل آورده اند. این مقاله به ارائه یک مدل SWOT برای بهره برداری از انرژی نفت و گاز و هم چنین تحلیل موانع آتی کشور ایران در افزایش بهره گیری از منابع این منطقه استراتژیک پرداخته است.
The Caspian Sea region is presently a potential major source of crude oil and natural gas and plays an important role in the World oil and gas supply. Due to this potential four of the Caspian Sea neighbouring countrie، namely Azerbaijan، Kazakhstan، Russia and Turkmenistan، have started to increase their oil and gas production from this area. This paper develop a SWOT analysis to evaluate the future of Iran’s oil and gas industry in the Caspian sea. The article also analyzes the barriers Iran faces in its attempts to take full advantage of its potential in this strategic area.
خلاصه ماشینی:
"seidutS ygrenE labolG rof lareneG با وجود رشد سرمایهگذاری ایران در سالهای اخیر در منطقهی خزر،متأسفانه در حال حاضر سهم ایران در تولید حاملهای انرژی از منابع این دریا نسبت به کشورهای دیگر همسایه بسیار ناچیز است که عوامل بسیاری نیز در این موضوع مؤثر بوده که در این مقاله مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
آنچه از برنامهها و اهداف این کشورها نتیجه گرفته میشود این است که هر پنج کشور تصمیم دارند تا رشد چشمگیری در میزان استحصال منابع خود در دریای خزر داشته باشند در شکل 4،وضعیت فعلی و برخی از مراکز بهرهبرداری آنی و خطوط انتقال انرژی این منطقه نشان داده شده است (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 4-وضعیت فعلی و چشمانداز آتی خطوط بهرهبرداری منابع انرژی دریای خزر تولید نفت خام قزاقستان:توانسته است حجم تولید خود را از سال 2000 تا 2008 به بیش از دو برابر یعنی به 1/5 میلیون بشکه در روز برساند و طبق برنامهریزیهای انجام گرفته در پروژههای تنکیز و کاراچاکانگ،همین روند رو به رشد ادامه خواهد یافت.
البته در سالهای اخیر،کشور ایران نیز با افزایش سرمایهگذاری خود در بهرهبرداری از منابع دریای خزر توانسته است حرکتهای بسیار مثبتی(از جمله نصب کامل سکوی نیمه شناور امیرکبیر)را در جهت بهرهبرداری از این منابع انجام دهد؛به طوری که این کشور تصمیم دارد تا در برنامهی پنجم توسعهی خود،به هدف کشف سالانه 200 میلیون بشکه نفت و حجم سوآپ 300 هزار بشکه در روز این منطقه دست یابد،اما با وجود این اقدامات مثبت،اگر ایران بخواهد به دریای خزر نگاه حاکمیتی داشته باشد، باید برای احراز حاکمیت خود فعالیتهای بیشتری انجام دهد."