چکیده:
سازمان های بالنده و طلایه دار همواره در تلاش اند تا با آگاهی از ارزش های بی بدیل فرهنگی خود در نیل به عملکردهای ممتاز، از سازوکارهای گوناگون علمی برای سنجش وضعیت و اعتلای فرهنگ سازمانی خویش بهره جویند. اندیشمندان حوزه مدیریت و سازمان برای سنجش و اندازه گیری فرهنگ سازمانی، مدل ها، الگوها و گونه شناسی های مختلفی را ارائه نموده اند. مقاله حاضر با هدف طراحی الگوی بومی سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی نهادهای انقلاب اسلامی تدوین شده است. در این مقاله تلاش شده تا با توجه به آموزه های دینی، تدابیر رهبران انقلاب، نظریه ها و یافته های علمی دانشمندان، ابتدا ابعاد، مولفه ها و شاخص های فرهنگ سازمانی بومی مورد شناسایی قرار گیرند؛ سپس به منظور سنجش روایی مدل، به مرحله آزمون گذاشته شوند. این شاخص ها توسط خبرگان تحقیق، با اعتبار بالایی (%93/7) تایید گردید و متعاقبا پنج نوع فرهنگ سازمانی مکتبی، تحول گرا، تعالی گرا ، آرمان گرا و قانون گرا شناسایی شد. برابر یافته های تحقیق، فرهنگ مکتبی با نمره 3/52 اولین رتبه و فرهنگ تحول گرا با نمره 2/96 آخرین رتبه را از منظر پاسخگویان سازمان مورد مطالعه، به خود اختصاص داده است.
In order to increase their awareness of their unique cultural values to achieve excellent performance، dynamic and leading organizations always try to use different scientific mechanisms to measure their situation and improve their organizational culture. Different models and patterns as well as typologies have been presented by thinkers and scholars of the field of management and organization for measuring and evaluating the organizational culture. The present paper is an attempt to design an indigenous model for measurement and management of organizational culture of institutions of the Islamic Revolution. Drawing on religious teachings، deliberations of the revolution’s leaders and scientific theories and findings، attempts have been made in 5 the first place to identify the dimensions، factors and indexes of indigenous organizational culture. In the next step، the model is tested in order to check its validity.. The indexes have been acknowledged by experts with a high validity rate (93.7 percent). Ultimately، five types of organizational cultures were identified: ideological، developmental، excellence-oriented، idealist and law-abiding. The findings of the research indicate that ideological culture with 3.52 scores stands first and developmental culture with 2.96 scores stands last from the viewpoint of respondents
خلاصه ماشینی:
"Hellrigel & Slocum *عدم توجه و یا توجه کم اغلب مدلها به ارزشهی دینی *هم راستا و متناسب نبودن اکثر عوامل،عناصر و اجزاء مدلها با فرهنگ بومی *محدودیت تمامی ابعاد معرفی کننده فرهنگ سازمانی در یک مدل *عدم غنای شاخصها و محدود به قلمرو زمانی و مکانی بودن اغلب مدلها *عدم سنخیت الگوهای مورد مطالعه با رسالت،مأموریت،اهداف و راهبردهای سازمان مورد مطالعه *عدم توان سنجش ارزشهای اسلامی انقلابی به وسیله مدلهای غیربومی 3.
در پاسخ سؤال ششم مبنی بر اینکه با چه استانداردها و معیارهایی میتوان نسبت به دیدهبانی و رصد فرهنگ سازمانی این نهاد اقدام نمود؟ذکر این نکته حائزاهمیت است که با توجه به منطق و محکم و مستدل حاکم بین ابعاد،ویژگیها و شاخصهای مدل مفهومی که به روش دلفی با اجماع نظر بالایی مورد تأیید خبرگان قرار گرفت و در مرحله اجرای تحقیق،آزمونهای آماری نیز بر این ادعا مهر تأیید زدند؛میزان تناسب، همبستگی و همگرایی تمامی ابعاد،مؤلفهها و شاخصهای سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی در سطح بسیار بالایی تعیین گردید.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) بنابراین با قوت میتوان استدلال نمود که با شاخصهای طراحی شده برای این الگو میتوان بهعنوان معیار و استاندارد قابل قبول نسبت به رصد و دیدهبانی از فرهنگ سازمانی اقدام نمود و در فاصلههای زمانی معین برمبنای این شاخصها وضعیت موجود سازمان را به لحاظ میزان حاکمیت ارزشهای فرهنگی مورد سنجش قرار داد و در خصوص مقایسه و تحلیل شکاف وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ سازمانی اقدام نمود و در صورت وجود شکاف،برنامهها،روشها و راهکارهای اصلاح و تغییر فرهنگ سازمانی را پیشنهاد داد و در غیر این صورت اجرای برنامههای حفظ،تثبیت و تقویت فرهنگ سازمانی را در پیشرو قرار داد و آنگاه در رابطه با میزان اثربخش برنامههای تغییر یا تثبیت و تهیه باز خورد و انجام اصلاحات لازم برابر با فرآیند مدیریت فرهنگ سازمانی اقدام نمود."