خلاصه ماشینی:
"شاخص توسعه انسانی تکمیلشده هرچند برای جهان سکولار گامی به جلو در جهت ارتقای توانمندیهای انسانی است اما افزایش توانمندیهای انسان در دانش،سلامت و درآمد اگر همراه با افزایش توانمندی انسان در معنویت و اخلاق نباشد،بهطور عموم باعث غفلت انسان و طغیانگری شده و نظامهای استکباری و ستمگر را پدید آورده و سرانجام باعث سقوط تمدنهای بشری میشود؛بنابراین برخی اندیشهوران اقتصاد اسلامی شاخصهای جایگزین معرفی کردهاند که البته هنوز در مراحل رشد و تکامل قرار دارند.
توسعه انسانی به صورت صفت و موصوف یعنی رعایت جنبهها و ارزشهای انسانی در فرایند توسعه،دراینصورت،آنچه متحول میشود وضعیت اجتماعی زندگی بشر است و به تحول خود انسان چندان توجه نمیشود،مگر آنچه تحول وضعیت اجتماعی زندگی مستلزم آن است اما کشورهای اسلامی میخواهند توسعهای داشته باشند که افزون براینکه خردهنظامهای اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و فرهنگیشان پیشرفت میکنند،انسان این جامعه نیز متحول شده و به حیات طیبه برسد.
بنابراین،جای این پرسش هست که چرا متخصصان علوم اقتصادی و جامعهشناسی کشورهای درحالتوسعه به واژه«توسعه انسانی»و محتوای ناقص آن اعتراض نمیکنند و به دنبال واژه،محتوا و الگوی مستقل،بومی،مردمی،عادلانه،عزتمندانهو حکیمانه نمیگردند و خود را از حقارت عقبماندگی دائمی فقدان توسعه انسانی خیلی بالای متعلق به غربیها و وابستگانشان رها نمیکنند؟چرا شاخصهایی برای معنویت،عقلانیت،انصاف با دیگر ملل و ظلمستیزی و مبارزه با باطل،پدید نمیآورند؟ اگر شاخصهایی تدوین شود برای منفی کردن توسعه انسانی ناشی از استثمار و تحقیر ملل دیگر آیا باز هم برخی کشورهای غربی و اسرائیل غاصب شاخص توسعه انسانی خیلی بالا خواهند داشت؟اگر شاخصهایی تدوین شود برای نمره منفی دادن به درجه سلطهپذیری کشورها از ابرقدرتها آیا باز هم کشورهایی مانند بحرین،امارات متحده عربی و قطر شاخص توسعه انسانی خیلی بالا خواهند داشت؟سرانجام اگر تعریفی از تولید ملی ارائه شود و استقلال کشورها را با درجه سهم کار و سرمایه هر شهروند و بنگاه ملی از این دو سنجید،آیا باز هم کشورهای درحالتوسعهای که سهم بنگاههایی چندملیتی از کار و سرمایهشان بیش از سهم کارگران و سرمایهداران داخلی است شاخص توسعه انسانی بالاتری خواهند داشت؟ پیشنهاد راهبردهای اصلاحی ایران اسلامی بهمثابه ام القری جهان اسلام میتواند با تغییر در واژهها،محتواها،الگوها و شاخصهای توسعه انسانی راه عزت،حکمت،کارامدی و عدالت را برای دیگر کشورهای مسلمان و ملتهای آزاده جهان هموار کند."