چکیده:
هدف این پژوهش بررسی سطح روحیه معلمان و دبیران مدارس آباده مـیباشـد. در ایـن راسـتا،سـوالاتی در قالب ابعاد دهگانه روحیه (ارتباطات موثر بین معلمان و مدیران ، رضایت شغلی، تشریک مساعی، رفاه اقتـصادی، حجـم کارآموزشی، مسایل برنامه درسـی، موقعیـت اجتمـاعی، حمایـت جامعـه از آمـوزش و پـرورش ، خـدمات و تـسهیلات آموزشی و فشارهای اولیای منطقه ) از نظر معلمان و دبیران و با توجـه بـه متغیرهـایی مثـل جنـسیت ، میـزان تحـصیلات ، سنوات خدمت و دوره تحصیلی تدوین گردید. روش پژوهش مورد استفاده توصیفی- پیمایشی وجامعه ی آمـاری ایـن پـژوهش همـه ی معلمـان و دبیـران مـدارس شهرستان آباده می باشد که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسـب بـا حجـم تعـداد ٢٠٠ نفـر نمونـه انتخـاب شـدند. ابـزار اندازه گیری یک پرسشنامه ١٠٠سوالی اقتباس شده از بنتلی و ریمپل (١٩٧٠) بود که به وسیله آن سـطح روحیـه معلمـان اندازه گیری شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانـی، درصـد، میـانگین و انحـراف معیـار)و اسـتنباطی (آزمونهای t تک متغیره ، تحلیل واریانس چند متغیره و فریدمن )استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که روحیه معلمـان و دبیران در ابعاد (ارتباطات ، رضایت شغلی، تشریک مـساعی، مـسایل برنامـه درسـی، خـدمات و تـسهیلات آموزشـی ، حجم کار آموزشی و فشارهای اولیای منطقه ) بالاو در سایر ابعاد پایین بوده است . همچنین روحیه معلمان و دبیـران زن در ابعاد فوق جزو حجم کار آموزشی در مقایسه با معلمان و دبیـران مـرد بـالاتر بـوده اسـت و از نظـر سـنوات خـدمت علاوه بر دو بعد فوق در بعد فشارهای منطقه بر معلمان نیز تفاوت معنیدار بود. علاوه بر این بـین سـطح روحیـه معلمـان دوره های مختلف تحصیلی در ابعاد ارتباطات ، حجم کار آموزشی ، مسایل برنامه درسـی، موقعیـت اجتمـاعی، حمایـت جامعه از آموزش و پرورش و خدمات و تسهیلات آموزشی تفاوت معنیدار وجود داشت . مساله مورد بررسی در این پژوهش بررسی رابطه بین ذهنیت فلـسفی و میـزان خلاقیـت اعـضای هیـات علمـیدانشگاه های آزاد اسلامی استان زنجان است . شاخص های به کار رفته برای انـدازه گیـری ذهنیـت فلـسفی عبارتـست از:جامعیت ، تعمق و انعطاف پذیری که ارتباط این شاخص ها با میزان خلاقیت استادان مورد بررسی قرار گرفته است .جامعه آماری پژوهش ،استادان دانـشگاه هـای آزاد اسـتان زنجـان (٤٤٠=N)نفـر بـوده ، نمونـه مـورد نظـر از طریـق نمونه گیری تصادفی - طبقه ای انتخاب گردیده است (٢١٠=N).در پژوهش مورد نظـر بـرای جمـع آوری اطلاعـات از دو پرسش نامه ی ؛ خلاقیت ، ذهنیت فلسفی، استفاده شده است که هر دو استاندارد بوده و ضریب روایی آنهـا بـه ترتیـب ٨١% و ٨٠%برآورده گردیده است . برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمـار توصـیفی و اسـتنباطی اسـتفاده شـده اسـت .در بخش آمار توصیفی از مشخصه های آماری نظیـر فراوانـی ، میـانگین و انحـراف اسـتانداردو در بخـش آمـار اسـتنباطی به منظور بررسی رابطه بین متغیرها از ضریب همبستگی و برای مقایسه میانگین ها در متغیرهای گروه بندی نظیـر جـنس و رشته تحصیلی از آزمون T مستقل استفاده گردیده است .نتایج پژوهش نشان می دهد؛ - با توجه به سطح معناداری (٠/٠١> p)می توان با اطمینان ٠/٩٩ پـذیرفت کـه بـین ذهنیـت فلـسفی و میـزان خلاقیـت استادان رابطه معناداری وجود دارد. - بین سه شاخص ذهنیت فلسفی یعنی جامعیت ، تعمق ، انعطاف پذیری، با خلاقیت رابطه آماری معناداری وجود دارد.- مقایسه انجام گرفته به وسیله آزمون T مستقل نشان می دهد در رشته علوم انـسانی و علـوم پایـه بـین ذهنیـت فلـسفی و خلاقیت استادان تفاوت معناداری وجود ندارد. - مقایسه های انجام گرفته به وسیله آزمون T مستقل با٠/٠٥< p نشان می دهد بـین میـزان خلاقیـت اسـتادان زن و مـرد تفاوت معناداری وجود ندارد. امابا ٠/٠١< p ذهنیت فلسفی در مردان بیشتر از زنان است . *عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خدابنده (زنجان ) F.D@Khiau.ac.ir** کارشناس ارشد مدیریت دولتی،رئیس دانشگاه آزاد خدابنده yahoo.com@nezhad -Rasooli - در بین شاخص های ذهنیت فلسفی نیز تنها عاملی که باعث ایجاد تفاوت شده شاخص تعمق است ،به طوری که مـردان به شکل معناداری تعمق بیشتری از زنان داشتند، اما انعطاف پذیری و جامعیت زنان و مردان تفاوت معناداری بـا یکـدیگر نداشته است .
خلاصه ماشینی:
همچنین جو سازمانی باز مدارس ، پرداخت حقـوق و مزایـای متناسـب بـا هزینـه زندگی و سطح تخصص کارکنان ، جوشش با همکاران ، نـوع کـار، صـحت و تناسـب مـدیریت و سرپرستی (معالجی ، ١٣٧٣)، برقراری روابط انسانی مؤثرو نظر مردم درباره شغل معلمی و موقعیـت اجتماعی معلمان (امیرسلیمانی ، ١٣٥١؛ معزی، ١٣٥١)، تأمین نیازهای مادی کارکنان (معزی ، ١٣٥١؛ 1 1- Wiles 2- Eastman 3- Smith 4- Getzels and Guba 5- Lipham and Hoeh شریعت پناهی ، ١٣٥٦ و شکیبا مقدم ، ١٣٦٧) و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی ،استفاده صحیح از دانــش و تخــصص و دادن اختیــارو مــسئولیت در محــیط کــار بــه افــراد، حقــوق کــافی و تــأمین مالی(رازقی ، ١٣٦٧)،رضایت از شغل ،تسهیلات آموزشی و مشارکت در تصمیم گیری ها (بسطامی ، ١٣٧٤) در بالا بردن روحیه و افزایش کارایی سازمان نقش مؤثری دارد.
جدول ٢: مقایسه و رتبه بندی ابعاد دهگانه روحیه ابعاد روحیه میانگین رتبه حجم کار آموزشی معلمان 8/82 ارتباطات مؤثر بین معلمان و مدیران 6/90 رضایت شغلی 6/22 فراهم بودن خدمات وتسهیلات آموزشی 6/07 فشارهای اولیای منطقه بر معلمان 5/95 تشریک مساعی بین معلمان 5/60 مسایل برنامه درسی مدارس 5/46 حمایت جامعه از آموزش و پرورش 3/92 موقعیت اجتماعی معلمان 3/46 رفاه اقتصادی 2/10 نتایج آزمون (فریدمن ) نشان داد که ، رتبه بندی سطح روحیه معلمان و دبیران در خصوص ابعـاد دهگانه روحیه یکسان نمیباشدو بعد حجـم کـار آموزشـی معلمـان در بـالاترین رتبـه و بعـد رفـاه اقتصادی در پایین ترین رتبه قرار دارد.