چکیده:
وحی رسالی با توجه به ظاهر آیات و روایات، در دستگاه عرفانی ابن عربی هفت ویژگی دارد:1. دارای منبعی ازلی است 2. معانی در فرایند نزول توسط فرشتة وحی نازل میشوند؛ این فرشته معلم پیامبر است. 3. فرشتة وحی، علاوه بر صورتگری خویش، معانی را نیز به صورت لفظی در میآورد. 4. فرشتة وحی، از جانب حضرت حق معانی را در قالب الفاظ، بر قلب پیامبر نازل میکند. پیامبر نیز از جانب حضرت حق، کلام الهی را برای مردم تلاوت میکند. 5. پیامبر وظیفه دارد وحی رسالی را به طور کامل به مردم برساند و آموزههای آن را تبلیغ کند. 6. پیامبر فرشتة وحی را در کشفی صوری - بصری میبیند، و در کشفی صوری - سمعی کلام الهی را از وی میشنود، و در دل آن الفاظ، جملگی سطوح معنایی آن را به نحو کشف معنوی، در دل کشف صوری فهم میکند. 7. وحی رسالی، غیر اکتسابی بوده و با ریاضت به دست نمیآید، و در نتیجه، این تجربة پیامبرانه برای اولیای الهی دست نیافتنی است.
خلاصه ماشینی:
"ابن عربی اصطلاح «کشف صوری» را در فتوحات المکیه 360 به کار برده است، و در کتاب نقش الفصوص، وقتی از عالم خیال متصل سخن به میان میآورد، آن را عالمی میداند که صورتهای آن شامل هر چیز خارجی و غیر خارجی میشود، سپس جملگی آنها را صادق دانسته و به دو قسم تقسیم میکند: قسمی که صورتهای آن با آنچه در عالم خارج است مطابقت دارد که این قسم کشف نامیده میشود.
366 پس با توجه به آنچه ذکر شد، تعبیر فنی ویژگی ششم وحی رسالی- که در وحی رسالی کشف معنوی در دل کشف صوری روی میدهد- به خوبی روشن میگردد، به این بیان که وقتی وحی قرآنی از جانب حضرت حق بر پیامبر اکرم( نازل میشد، آن حضرت جبرئیل را - که در عالم خیال منفصل تمثل پیدا کرده بود- در کشفی صوری بصری میدید، و کلام الهی را در کشفی صوری سمعی از او میشنید، و در دل الفاظ کلام الهی، در کشفی معنوی تمام سطوح معنایی و لایه های تو در توی آن را فهم میکرد.
از اینرو وحی رسالی با ویژگیهایی بر شمرده شده اینگونه تعریف شد: وحی رسالی دارای اصل و منبعی ازلی است که حقایق و معانی در فرایند نزول، توسط فرشتة مخصوص وحی از جانب حضرت حق به صورت لفظ در آمده و بر قلب رسول نازل میگردد؛ به گونهای که رسول بشری فرشتة وحی را، که تمثل پیدا کرده است، در کشفی صوری - بصری میبیند، و در کشفی صوری - سمعی کلام الهی را از وی میشنود، و در دل آن الفاظ، جملگی سطوح معنایی گوناگون آن را به نحو کشف معنوی در دل کشف صوری فهم میکند، و سپس رسول وظیفه دارد این وحی رسالی را به مردم رسانده، آن را تبلیغ و ترویج کند."