چکیده:
پس از همگرائی صنایع مخابراتی و رایانه ای و در نتیجه فراهم شدن امکانات شبکه های جهانی برای انتقال داده ها و اطلاعات، فناوری اطلاعات در راس دیگر مباحث مربوط به فناوری قرار گرفت. از مهم ترین زمینه های کاربرد فناوری اطلاعات می توان به توسعه آموزش در تمام سطوح اشاره کرد. یکی از خصیصه های فناوری اطلاعات که کاربری آن در کلیه شئون قابل ملاحظه است، سرعت توسعه است. این سرعت ناشی از بستر ارتباطی مناسبی است که اکنون در سراسر جهان گسترده شده است. دیگر خصیصه مهم فناوری اطلاعات پویائی و تحول پذیری بسیار وسیع آن است به طوری که با اطمینان می توان آن را متحول ترین فناوری عصر حاضر دانست. بنابراین، یکی از مهم ترین و در عین حال مشکل ترین مراحل توسعه فناوری اطلاعات در زمینه آموزش، تصمیم گیری در مورد اولویت ها و همچنین خط مشی مورد نیاز برای این کار است. در واقع سوال اصلی آن است که از کجا آغاز کنیم، در مسیر کدام اولویت ها حرکت کنیم و به کدام هدف برسیم. اما یافتن این مسیر و تعریف مبدا و مقصد در محیط آموزش های الکترونیکی که دارای همان دو خصیصه توسعه سریع و تحول مداوم است کاری بسیار ظریف و دقیق است. در نتیجه لازم است اولویت ها در توسعه آموزش الکترونیکی از دیدگاه جغرافیای فرهنگی ، جغرافیای آمادگی برای آموزش های الکترونیکی، محتویات دروس الکترونیکی، هزینه ها و بودجه ها و مهم تر از همه عامل نیروی انسانی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. توجه داشتن به عناوین اولویت ها حداقل اطلاعات لازم برای تعیین سیاست های اجرایی است. بدیهی است در مرحله بعد لازم است هر یک از عناوین به دقت تحلیل شده و در مقایسه با دیگر عناوین سنجیده شوند تا راهکارهای لازم برای قدم های بعدی مشخص شود. در نتیجه بر اساس اولویت ها و در واقع بر اساس تعیین آنها می توان به یک جمع بندی برای تعیین خط مشی توسعه آموزش های الکترونیکی در ایران رسید. آنچه در حال حاضر می تواند موجب نگرانی باشد اشتیاق شدید مردم و مسئولان به توسعه آموزش الکترونیکی بدون تعیین خط مشی لازم برای نیل به این امر است. در این مقاله سعی شده است ضمن برشمردن عناوین موضوعاتی که در تعیین خط مشی اهمیت دارند، نظر مسئولان و دست اندرکاران آموزش های الکترونیکی به اهمیت برخی از آنها و به خصوص به سطوح مختلف اولویت در بعضی از موارد جلب شود. در پایان ضمن ارائه مدلی برای تعیین خط مشی آموزش های الکترونیکی، اهمیت این موضوع در توسعه آموزش های الکترونیکی ایران مورد بررسی قرار می گیرد.
خلاصه ماشینی:
"از جمله این که شبکه های ارتباطی تا چه حـد در دسـترس همگـان قـرار دارنـد؟ پهنای باند شبکه ارتباطی قادر به انتقال چه بخشــی از عنـاصر اصلـی دروس الکـترونیکی (متـن ، صـدا، تصویر، پویا نمایی و ویدئو) اســت ؟ و آیـا فـراگـیران دروس الکـترونیکی دارای سـخت افزار لازم (رایانـه شخصی ، مودم و مانند آنها) هستند؟ برای امنیت داده ها و اطلاعات چه استانداردهایی در نظر گرفته شـده و چه تمهیداتی پیش بینی شده است ؟ و اصولا برای توسعه آموزش های الکــترونیکی بـه چـه مـواردی از توسعه سخت افزاری ، نرم افزاری و شبکه ای نیاز است ؟ عامل نهم ـ تعامل انسان و رایانه : اگر مدیران قدری دقیق تر به موضوع آموزش های الکترونیکی توجه کنند، تعامل انسان و رایانه را نـیز از موضوعات بسیار مهم در امر تصمیم گیری و تعیین خط مشی می یابند.
عواملی که تاکنون ذکر شد همگی در انتخاب خط مشی مؤثرند اما سؤال این اســت که آیا آموزش الکترونیکی بهترین خط مشی برای نیــل بـه اهـداف آموزش هـای مـورد نظـر اسـت ؟ آیـا خط مشی منتخب ، اولویت های تعیین شده را به ترتیب پاسخ می دهد؟ و آیا به دلیــل پویـا بـودن آمـوزش الکترونیکی و عوامل مؤثر بر آن ، خط مشی منتخب از انعطاف لازم برخوردار است ؟ عامل یازدهم ـ زمینه سازی برای آموزش های الکترونیکی : در هر حال ، در نظر گرفتن عوامل فوق به خودی خود نمی تواند راه حل بــه کـارگرفتـن آموزش هـای الکترونیکی باشد."