چکیده:
مقوله های نحوی در سبکپژوهی ، به ویژه در شاخه هایی که به بررسی رابطة قـدرت مـی پردازنـد از جمله سبکشناسی انتقادی اهمیت بسیار دارد. در تحقیق حاضر بـا طـرح ایـن پرسـش کـه میـزان قطعیت متن و قاطعیت نویسنده در نامه نگاری امام محمد غزالی چگونه است ، بـه تجزیـه و تحلیـل وجهیت (به طور خاص انواع وجه در مقولة فعل ) در سبک نامه نگـاری غزالـی پرداختـه و کـارکرد این مولفة سبکی را در رابطة بینافردی نویسنده و مخاطب بررسـی نمـودهایـم . فـرض تحقیـق ایـن است که در نامه نگاری او متن از قطعیت بالایی برخوردار است و نویـسنده بـه صـاحبان قـدرت از موضع اقتدار نامه نوشته است . این پژوهش به روش توصیف آمـاری انجـام شـده و نتـایج تحقیـق نشان می دهد که درصد بالای وجه شناختی در کنار درصد بالای وجه امری مجموعا تقویـت کننـدة موضع اقتدار نویسنده در مقابل نهاد قدرت اسـت . قطعیـت بـالای مـتن در نامـه نگـاری غزالـی در حالی که متاثر از موقعیت غزالی به عنوان عالم صاحب نـام دینـی و فقیـه بـزرگ شـافعی اسـت ، بـر افزایش اقتدار او نیز تاثیرگذار است . علاوه بر تایید فرضیة پژوهش ، نتیجة دیگر تحقیـق ایـن اسـت که در بافت علوم دینی ، نحو محافظه کار برجسته اسـت . هـدف پـژوهش ایـن اسـت کـه بررسـی ویژگی های سبکی در درون بافت موقعیتی متن و پرداختن به نقش یا کارکرد مولفـه هـای سـبکی را نشان دهد.
In stylistics، analysis of syntactic categories is very important especially in the branches that examine the power relationships such as critical stylistics. The present paper considers the question of text certainty and author’s certitude in Ghazali’s letters. Using statistical methods، the study analyzes modality and examines the impact of this stylistic feature on the interpersonal relationship of the author and his addressees. The results show how the high percentage of both cognitive and imperative modes asserts the authority of the author’s position vis-à-vis the power institution. The high certainty of the texts surely emanates from Ghazali’s position as a high-ranking Shafi''i scholar and، in turn، enhances his authority. The purpose of this study is to show the role of stylistic features in a contextual study of Ghazali’s letters
خلاصه ماشینی:
"در تحقیق حاضر بـا طـرح ایـن پرسـش کـه میـزان قطعیت متن و قاطعیت نویسنده در نامه نگاری امام محمد غزالی چگونه است ، بـه تجزیـه و تحلیـل وجهیت (به طور خاص انواع وجه در مقولة فعل ) در سبک نامه نگـاری غزالـی پرداختـه و کـارکرد این مؤلفة سبکی را در رابطة بینافردی نویسنده و مخاطب بررسـی نمـودهایـم .
در چنین فضای مسموم و پر از اتهامی ، با تجزیه و تحلیل صورتهای زبانی روشـن خواهـد شـد کـه آیـا غزالی تسلیم قدرت حاکم می شود و یا با استفادة مؤثر از زبـان در موضـع اقتـدار مـی ایـستد؟ بررسـی ساخت های وجهی در نامه به شاه نتایج زیر را نشان می دهد: نمودار ٢-١: توزیع فراوانی ساخت های وجهی در نامه به شاه 80 69 70 60 50 50 40 تعداد 30 20 13 درصد 10 6 0 وجه اخباری وجه امری وجه التزامی تعبدناددهاکل چنان که در این نمودار نشان داده شده است ، بسامد بالای وجه اخباری (٧٢%) قطعیت مـتن را بـالا برده و بیانگر میزان پایبندی نویسنده به حقیقت گزارههاست .
که کار پادشاهی آخرت دارد که مملکت روی زمین از مشرق تا به مغرب بیش نیست و عمر آدمی در دنیا صد سال بیش نیست در اغلب احوال و جمله روی زمین نسبت به پادشاهی آخرت کلوخی است و همة ولایت های زمین گرد و غبار آن کلوخ است و صد سال عمر را در میان ازل و ابد و پادشاهی جاوید چه قدر که بدان شاد باید بود؟ به کارگیری وجه امری در مقابل پادشاه که در بالاترین درجة هرم قدرت ایستاده، قابل توجه است : همت بلند دار چنان که اقبال و دولت و نسبت بلند است و از خدای تعالی جز به پادشاهی جاوید قناعت مکن بررسی بسامد کاربرد وجه شناختی در نامه به شاه نتایج زیر را نشان می دهد: نمودار ٢-٢: توزیع فراوانی افعال شناختی در نامه به شاه 100 80 69 66 60 40 20 ..."