چکیده:
با توجه به نقش عوامل فردی و خانوادگی در وابستگی به مصرف مواد روانگردان، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش طرحوارههای ناسازگار نخستین و کارکردهای خانواده در آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روانگردان انجام شد. جامعه آماری دربرگیرنده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم در سال تحصیلی 95-96 که 12050 نفر بود و از میان آنها با بهکارگیری فرمول کوکران 300 نفر به شکل نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده دربرگیرنده پیشبینی گرایش به اعتیاد (وید و همکاران،1992)، کارکردهای خانواده (کیتنرو همکاران،1996)و طرحوارههای ناسازگار نخستین (یانگ و همکاران،1995) بودند. تحلیل دادههای پژوهش با بهکارگیری روش همبستگی پیرسون، آزمون تی گروههای مستقل، تحلیل واریانس یکطرفه و رگرسیون چندگانه انجام گرفت. برآیندها نشان دادند که مقیاس اصلی آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روانگردان با طرحوارههای رهاشدگی/ بیثباتی (141/0r=، P)
وابستگی/ بی کفایتی(P<./01، r=0/143)و آسیب پذیری در برابر زیان و بیماری (P<./01، r=0/173)همبستگی معنی دار دارد. کارکردهای خانواده تنها با مقیاس اعتراف به اعتیاد همبستگی معنی دار داشت
(P<./01، r=0/178) و با مقیاس اعتراف به اعتیاد و الکلیسم همبستگی معنی داری ندارد. طرح واره آسیب پذیری در برابر زیان و بیماری و طرحواره ایثارگری تنها 5 درصد تغییرات آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روانگردان را تبیین کردند. با توجه به یافته های پژوهش به مشاوران و روان شناسان
پیشنهاد می شود هر دو متغیر کارکردهای خانواده و طرحواره های ناسازگار نخستین در ارتباط با پیشگیری در وابستگی به مصرف مواد روانگردان موردتوجه قرار دهند.
خلاصه ماشینی:
پیش بینی آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان بر پایه کارکردهای خانواده و طرح واره های ناسازگار نخستین دریافت : ١٣٩٧-٠٢-١٩ پذیرش : ١٣٩٧-١٢-١٧ مجید ضرغام حاجبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم ، قم ، ایران (نویسنده مسئول ) zarghamhajebi@gmail.
early maladaptive schemas آیا کارکردهای خانواده و طرح واره های ناسازگار نخستین با آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان رابطه دارند؟ روش پژوهش حاضر یک پژوهش مقطعی که ازنظر روش توصیفی و ازنظر ماهیت کاربردی و پیمایشی میباشد.
در ادامه ، جهت بررسی فرضیات بر پایه طرح تحقیق هر یک از فرضیات تحقیق به صورت زیر مورد آزمون قرارگرفته اند: میان کارکردهای خانواده و طرح واره های ناسازگار نخستین در آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی رابطه وجود دارد.
فرضیه اصلی ٣: بررسی پیش بینی پذیری آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان برحسب کارکردهای خانواده و طرح واره های ناسازگار نخستین .
مدل رگرسیونی گام به گام آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان بر پایه طرح واره های ناسازگار نخستین و کارکردهای خانواده (رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج جدول شماره ٤ نشان میدهد که در گام اول تنها «طرح واره آسیب پذیری در برابر زیان و بیماری » شرط ورود به مدل رگرسیونی را داشته است .
بحث و نتیجه گیری یافته های تحقیق نشان داد که میان کارکردهای خانواده و طرح واره های ناسازگار نخستین در آمادگی برای وابستگی به مصرف مواد روان گردان دانشجویان رابطه ی معنیداری دارد.