چکیده:
هدف اصلی تعهداتی که طرفین از انعقاد آن دنبال می کنند، در واقع رسیدن به عوضین و انجام تعهدات قراردادی است. در این راستا این احتمال وجود دارد که هر دو طرف قرارداد ضمانت اجرای تخلف از تعهد را در مفاد عقد ذکر کنند، و یا اینکه به سکوت و اجمال از آن بگذرند. از طرفی قانونگذار نیز جهت نظم بخشیدن به اعمال طرفین ضمانت اجراهای خاصی را پیش بینی کرده است. حقوق ایران در این خصوص بین تعهدات مدنی و تجاری رویه یکسانی بر خلاف سایر نظامهای حقوقی اتخاذ نکرده است. و بین این تعهدات قائل به تفکیک شده است. لازم به ذکر است اجرای تعهدات ناشی از قرارداد یکی از مباحث مهم حقوق قراردادهاست. در صورتی که یکی از طرفین عقد یا یکی از آنها از انجام تعهدات قراردادی خویش خودداری نماید، راهحلهای مختلفی در نظامهای گوناگون حقوقی برای این موضوع پیشبینی شده است. در حقوق ایران نیز ضمانت اجرای این نوع تخلف نه در ضمن یک قاعده عام و کلی در مبحث آثار قراردادها بلکه در قالب مواد متعدد قانونی در عقود مختلف بیان شده است.
خلاصه ماشینی:
کننده قرارداد نخواهد بود، همچنین وی میتواند از انجام تعهدات دیگری که در آینده به موجب قرارداد ملزم به اجرای آنها بود خودداری نماید، ولی اگر وی قبل از فسخ قرارداد تعهد خود را اجرا کرده باشد، می تواند خواستار آن شود که آنچه را که به طرف مقابل پرداخته، به وی مسترد گردد برای مثال او می تواند مبلغی را که به طرف مقابل پرداخت کرده است دریافت نماید، البته این در صورتی است که طرف مقابل به طور کلی از انجام تعهد خودداری نموده باشد، بدیهی است در صورتی که وی بخشی از قرارداد را اجرا کرده باشد، مستحق اجرت المثل کارهای انجام شده خواهد بود.
1 3- ممانعت غیر قانونی از اجرای قرارداد: در یک قرارداد ممکن است مقرر شود که مثلا چیزی به A پرداخت نخواهد شد مگر اینکه وی تعهدش را کاملا اجرا نماید و A نیز اجرای تعهد را شروع کرده باشد ولی طرف مقابل B به طور غیر قانونی به وی اجازه تکمیل آنرا ندهد در این صورت A می تواند خسارت نقض قرارداد را از وی در قالب اجرت المثل کارهای انجام شده مطالبه نماید.
طبق بند 1 ماده 8-101: «جایی که متعهد، تعهد قراردادی خود را ایفاء نمیکند و عذر و بهانه موجهی هم برای عدم ایفاء ندارد در این صورت متعهدله میتواند به تمامی طرق جبران خسارت معین شده در فصل 9 متوسل شود.