چکیده:
یکی از ساحت های شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ساحت تربیت زیستی و بدنی است که یکی از مقوله های تحت پوشش این ساحت، توجه به تربیت جنسی است. در بسیاری از نظام های آموزشی، تحقق تربیت جنسی با موانع زیادی در عرصه عمل مواجه بوده است و همین امر، زمینه ساز بروز بسیاری از معضلات اجتماعی و انحراف های رفتاری در میان نسل جوان شده است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی موانع تحقق برنامه درسی تربیت جنسی در مدارس متوسطه بر اساس رویکرد کیفی و با روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختارمند با نوزده نفر از والدین، معلمان و مدیران در سطح منطقه شش شهر تهران با شیوه نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی گردآوری شده و بر اساس راهبرد کلایزی تحلیل شد. نتایج این پژوهش موانع برنامه درسی تربیت جنسی در مقطع متوسطه تحصیلی را در سه مضمون اصلی و نه خوشه مضمونی شامل عوامل خانوادگی ازجمله، مقاومت و بی میلی والدین در برابر تربیت جنسی فرزندان، ضعف مهارت های ارتباطی مطلوب بین والدین و فرزندان و غلبه نگاه بزرگ سالی بر مسائل جنسی نوجوانان، همچنین عوامل سازمانی نظیر؛ کمبود چشمگیر معلم متخصص حوزه تربیت جنسی در آموزش و پرورش، محدودیت و چالش برانگیز بودن منابع آموزشی در حوزه تربیت جنسی، ضعف خط مشی مناسب حمایت از تربیت جنسی در چارچوب تربیت اسلامی و چالش تعامل مطلوب مدرسه و خانه و در نهایت، عوامل فرهنگی اجتماعی همچون ضعف آگاهی اجتماعی از تعریف صحیح تربیت جنسی و برداشت های شخصی و بدون پشتوانه از مبانی دینی دسته بندی کرد.
خلاصه ماشینی:
همچنین نظر به این که تربیت جنسی نیز می بایست به مانند سایر انواع تربیت به موقع خود انجام گردد (احمدی، ١٣٩١) و از سوی دیگر با توجه به ارتباط بسیاری از مسائل اسـلامی همچـون نمـاز، روزه، غسـل ، ازدواج، طلاق و حج با موضوع تربیت جنسی (ترکل ، ٢٠٠٤؛ به نقل از ابراهیمی، مهرام و لیاقتدار، ١٣٩٤) و همچنین بر حسب نقش تربیتی مدرسه و ضرورت توجه به برنامـه درسی تربیت جنسی از دیدگاه دبیران (احمدی، ١٣٩١)، تربیـت جنسـی مـیتوانـد بـه عنوان یک ماده درسی مستقل و یا حتی در تلفیق با مواد درسی مانند مطالعات اجتماعی در برنامه درسی مدارس تعریف گردد (نوری، موسوی، ١٣٩٥)، یا حتی وزارت آموزش و پرورش یا سازمان تألیف به انتشار راهنمای برنامه درسی تربیت جنسی بـا تأکیـد بـر هویت و فرهنگ اسلامی مبادرت ورزیده و در اختیار مربیان تربیتی قرار داده تا آنان نیز با مطالعه و پژوهش در این حیطه با آمادگی بیشتر در راستای تحقـق ایـن نـوع تربیـت (محمد جانی و همکاران، ١٣٩٥) تلاش نمایند و البته میتوان انتظار داشت که نظـارت بر عملکرد مربیان نیز صورت گیرد تا برداشت های حاصل از تربیت جنسـی منـوط بـه آموزش نگردد و به معنای واقعی مفهوم تربیتی و اهداف مد نظر تربیت جنسی حاصـل گردد.