چکیده:
هدف از تالیف گزیدة دانشگاهی ادبی، قاعدتا باید آشناسازی اجمالی دانشجویان با اندیشهها و هنر استادان بزرگ ادب فارسی باشد تا انگیزة آنها را برای مراجعه به آثار این بزرگان افزون کند. کتاب چهارگوهر با انتخاب و توضیح دکتر کاظم دزفولیان که برای درس «شاعران حوزة ادبی عراق» توسط انتشارات سمت منتشر شده است، از جملة گزیدههایی است که انتشار آن متاسفانه بههیچوجه انتظار جامعة دانشگاهی را برآورده نمیکند. انتخاب نهچندان مناسب اشعار، بدخوانی برخی از بیتها و درنتیجه غلط معنی کردن آنها، توضیح نادرست یا نارسای برخی بیتها، عدم توجه به ضبط نادرست برخی واژهها و فقدان توضیحی در بارة آنها، عدم توضیح برخی از ابیات دشوار، اشتباهات تایپی فراوان و... از مهمترین کاستیهای گزیدة مذکور است که کتاب را از آراستگی و پیراستگییی که از یک درسنامة دانشگاهی انتظار میرود، دور نگاه میدارد. در مقالة حاضر بخشی از کاستیهای فراوان کتاب، تحت دو عنوان «ناآراستگی» و «ناپیراستگی» بررسی شده و نگارنده امیدوار است با طرح آنها موجب توجه بیشتر مولفان کتابهای درسی، توجه و نظارت بیشتر مراکز نشر دانشگاهی، و پیراستن کتاب از این اشکالات در چاپهای بعدی شود.
Excerpts from precious texts of ancient literature are among the researches that have increased in recent years. Careful selection of sections of text selected as a course and explaining their difficulties can help students better understand of ancient texts..The Book of Four Masters by Dr. Kazem Dezfoulian, published by Samt Publishing for the poetry of Iraqi Literature, is one of those excerpts whose publication unfortunately does not meet the expectations of the academic community. Choosing the wrong poems, misread some verses and misinterpreting them, Incorrect or incomplete explanation of some verses, not paying attention to the incorrect recording of some words and the lack of explanation about them, lots of typing mistakes, and … are among the most important shortcomings mentioned above that keeps the book away from the sophistication expected of a college textbook. In the present article, part of the book's many shortcomings is discussed under the heading of "disorganized" and "inexplicit" and the author hopes that with the attention of textbook writers, more attention will be paid to overseeing academic publishing centers and fixing these bugs in future releases.
خلاصه ماشینی:
وان دگــر روز همــه روز در آن محنــت و بنــد که کند وصف لب چون شـکر و زلـف بـه خـم (دزفولیان ،١٣٩٣: ٥٢) این بیت در ادامۀ ابیاتی است که در آن انوری انگیزه های سرودن غزل و مـدح و هجـا را بیان و آنها را به شهوت و حرص و غضب منسوب میکند: غزل و مدح و هجا هرسـه بـدان مـیگفـتم که مرا شهوت و حرص و غضـبی بـود بهـم این یکی شب همه شب در غم و اندیشـه آن کز کجا وز که و چون کسـب کـنم پـنج درم وان دگر روز همـه روز در آن محنـت و بنـد که کند وصف لب چون شکر و زلف به خـم وان سه دیگر چو سگ خسته تسـلیش بـدان کــه زبــونی بــه کــف آرم کــه ازو آیــد کــم چنانکه ملاحظه میشود، در دو بیت اول و سوم ، فاعل خودِ شاعر است (کسب کنم / بـه کف آرم )؛ پس فاعل بیت دوم هم باید خود شاعر باشد و «کنم وصـف » صـحیح اسـت ، نـه «کند وصف ».
انـوری در جـای دیگـر هـم میگوید: 7 ســاعد شــاخ ز مشــاطۀ طبــع غرقــه انــدر گهــر الوانســت (انوری، ١٣٧٢: ٧٩) گــر نــایژۀ ابــر نشــد پــاک بریــده چون هیچ عنان بازنپیچـد سـیلان را (دزفولیان ،١٣٩٣ :٣٢) ظاهرا اشتباه تایپی است که در توضیحات بجای «اگر نایژه ابر بریده نشده است »، «بریـده شده است » آورده اند (همان :٢٠٣)؛ اما ادامۀ معنی نوشته شده ، ربطی به بیت ندارد: «یعنی اگـر زمستان و فصل بارندگی تمام شده است ، پس چرا هنوز باران های سیل آسا میبـارد؟» کـاش نویسندۀ محترم توضیح میدادند چطور از مصراع اول «اگر زمسـتان و فصـل بارنـدگی تمـام شده است » را برداشت کرده اند؟!