چکیده:
یکی از عمومیترین جلوههای فضای سایبر، اپلیکیشن اینستاگرام است. اینستاگرام همه فضای سایبر نیست اما جزء مؤثر و در بطن آن است؛ بنابراین از نظر ماهیت، از قواعد و اقتضائات فضای سایبر تبعیت میکند. تفاوت ماهیتی فضای سایبر با جهان واقعی، مقتضی تغییر در مفهوم برخی از اصطلاحات حقوقی این فضاست. ازجمله این اصطلاحات، حوزه مسئولیت مدنی است. برای تحقق مسئولیت مدنی، احراز سه رکن ورود ضرر، فعل زیانبار و رابطه سببیت لازم است. هر یک از این سه رکن در فضای اینستاگرام، مفهوم و قلمرو خاصی دارد که با جهان واقعی متفاوت است. با توجه به اینکه یکی از کارکردهای مهم این اپلیکیشن، عملکرد رسانهای آن است، در اِعمال قواعد حقوقی بر آن، کارکرد مزبور باید مدنظر باشد. در این مقاله تلاش شده است تا نحوه اِعمال ارکان مزبور در فضای اینستاگرام مبتنی بر روش کتابخانهای مورد بازبینی قرار گیرد. با توجه به کارکرد رسانهای این شبکه و اقتضائات گردش آزاد اطلاعات، نتیجه این است که ضرر در فضای اینستاگرام، مفهومی مضیق از جهان واقعی دارد. همچنین رابطه سببیت در فضای مزبور، وابستگی خود به عرف مادی و رابطه علی و معلولی را از دست داده و احراز آن تابع اقتضائات این فضاست که بهاینترتیب، توجه بیشتر به عامل بهجای فعل زیانبار، راه بهتری برای اثبات سببیت به نظر میرسد.
Instagram is one of the most common effective apps in cyberspace, and in terms of nature, it follows the rules and requirements of cyberspace. The nature of cyberspace has led to a change in the meaning of some legal terms in this space with the comparison of real world: civil liability. To fulfill civic responsibility, it is necessary to achieve the three pillars of loss, harmful action and causal relationship. Each of these three pillars in the Instagram space has a specific concept and realm that is different from the real world.Given that one of the important functions of this application is its media function, it must be considered in applying the legal rules. This article reviewed the use of these elements in the Instagram space based on the library method. Given the media function of this network and the need for free flow of information, the loss in Instagram space is a narrow concept of the real world. Also, the causal relation in this space has lost its dependence on commonality and causal relationship, and its fulfillment depends on the requirements of this space, so that paying more attention to the agent instead of the harmful act seems to be a better way to prove causality.
خلاصه ماشینی:
برخـی از حقوقدانـان نیـز شـاید تحـت تأثیر همین نـگاه معتقدند کـه بعضی از حقـوق مسـلم در جهـان واقعی ازجملـه حق حریم خصوصـی ، باید در فضای سـایبر بـه فراموشـی سـپرده شـوند (فرومکیـن ٣ و میچـل ٤، ٢٠٠٠: ٧٠)؛ به این ترتیـب ، قابل پیش بینـی اسـت کـه ضرورت هـای یاد شـده در خصـوص زیان های حاصـل از فضای سـایبر، بـا عنایـت بـه ویژگی هـای خـاص ایـن فضـا، مـورد تجدیدنظـر قـرار گیـرد؛ بنابرایـن در خصـوص شـرط قابـل پیش بینـی بـودن ضـرر.
ضمن اینکه ارسـال کننده ویـروس عـلاوه بـر اینکـه نمی توانـد پیش بینی کنـد به چه کسـی ضـرر وارد خواهد شـد، قـادر بـه پیش بینـی نـوع و میـزان ضرر هـم نیسـت ، چـون نمی داند بـا از بین رفتـن اطلاعـات شـرکت های تجـاری یـا اشـخاص حقیقـی ، چه میـزان خسـارت به آنـان وارد می شـود یـا ایـن خسـارت ، مالی خواهـد بود یـا جانی (محمـدی ، ١٣٨٨)؛ بنابرایـن بایـد به طور کلـی ، قائل به نبود وصـف قابلیت پیش بینی برای خسـارت های ناشـی از اینسـتاگرام باشـیم زیرا با توجه به مختصات فضای این اپلیکیشـن ، اساسـا امـکان پیش بینـی میـزان و نـوع ضرر در این حـوزه ، نه تنها بـرای عامل زیـان قبل از وقـوع فعـل مقدور نیسـت ، بلکه حتی بعد از ورود خسـارت نیز از سـوی کارشناسـان به سـختی ارزیابـی می شـود؛ بنابرایـن اگـر بـرای مثـال ، اقـدام زیان بـار شـخصی در فضـای اینسـتاگرام ، منجـر بـه خسـارت جانـی بـه دیگـران شـود، در صـورت احـراز رابطـه سـببیت ، نبایـد در تحقق مسـئولیت او شـک کـرد؛ به عبارتی ، ایـن توجیه که خسـارت جانـی نوعـا در فضـای اینسـتاگرام قابلیـت پیش بینـی نـدارد، عامـل زیـان 1.