چکیده:
رسانهها ضمن ایفای نقش اساسی در اطلاعرسانی، یکی از منابع قابل دسترس و باصرفه برای ورزش هستند که تمام جزئیات را با کیفیتی مطلوب در اختیار مردم قرار میدهند، ازاینرو، دریافت متنوع و متعدد پیامهای ورزشی، مستلزم برخورداری از سواد رسانهای است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی کاربردی سواد رسانهای در حوزه ورزش بوده که با رویکرد کیفی و با روش دادهبنیاد انجام شده است. دادههای پژوهش از طریق مصاحبه عمیق با 26 نفر از استادان دانشگاهی در حوزههای رسانه و ورزش، مدیران رسانههای جمعی و مخاطبان فعال رسانههای ورزشی که با روش نمونهگیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدهاند، بهدست آمده است. یافتهها، رژیم سواد رسانهای ورزشی را در قالب الگویی ارائه میکنند که طبق آن، برجستهسازی مقوله ورزش، مدیریت محتوای پیام (شرایط علی) و گنجاندن آموزش سواد رسانهای در محتوای رسانههای جمعی بهویژه رسانه ملی (شرایط زمینهای)، منجر به توانمندسازی در مصرف رسانهای، همچنین ارتقای مهارتهای اجتماعی در مخاطبان ورزشی میشود. از طرف دیگر، بیتوجهی سیاستگذاران و درک نشدن اهمیت سواد رسانهای بهعنوان موانع فراگیری سواد رسانهای در ورزش مطرح میشوند.
The media, while playing a key role in communicating information, is one of the most accessible and cost-effective resources for sports, providing all the details with the desired quality. So, receiving a variety of sports messages requires media literacy. The purpose of this study is to provide a practical model of media literacy in the field of sports, which has been done with a qualitative approach and grounded theory method. The research data were obtained through in-depth interviews with 26 university professors in the fields of media and sports, mass media managers and active sports media audiences selected by purposefully non-random sampling method. The findings present the sports media literacy as a model according to which highlighting sports, message content management and including media literacy training in mass media content, especially national media (contextual conditions), leads to empowerment in media consumption, as well as improving social skills of sports audiences.
خلاصه ماشینی:
ازایـن رو، بـا توجـه بـه افزایـش کمـی رسـانههای ورزشـی و همچنیـن فراگیری مقولـه ورزش در جامعـه و جـذب مخاطبـان گسـترده از طریـق ایـن رسـانه ها، لزوم نهادینـه کردن سـواد رسـانه ای ورزشـی در میـان دریافت کنندگان پیام های ورزشـی بـر پایـه مبانـی علمـی و نظـری ، در حـوزه رسـانه و ورزش امـری انکارناپذیـر اسـت .
یافته هـای پژوهـش سـلیمان و همـکاران (١٣٩٢) در خصـوص ارزیابـی سـواد رسـانه ای دانش آمـوزان و دانشـجویان نیـز حاکـی از آن اسـت کـه به دلیـل ضعف بعد ادراکی سـواد رسـانه ای ایـن قشـر از جامعـه، آنـان قادر بـه انتخـاب آگاهانـه از میـان فرسـتنده های متعدد، عمـل مسـتقل و کنتـرل در مرحلـه مصـرف نیسـتند و نیـاز بـه آمـوزش دارنـد تا به ابـزار تحلیـل و ارزیابـی تولیدات رسـانه ای مجهز شـوند.
پونـوا )٢٠١٩) و سـلیمان و همـکاران (١٣٩٢) بر لزوم آمـوزش و تأثیرگذاری آن بـر تغییـر نگـرش و رفتـار نوجوانـان و جوانـان تأکیـد کرده اند؛ اما از طـرف دیگر، داده هـای پژوهـش پیش رو حاکی از آن اسـت که مدیران رسـانههای کشـور و به ویژه صداوسـیما، بایـد بـه ارزش های درون محتـوا و مهم تر از آن ، مدیریـت محتوای تولید شـده ، توجـه بیشـتری داشـته باشـند و به نوعـی ، خـود را نیـز بـه انـواع سـواد مجهز کننـد.
The purpose of this study is to provide a practical model of media literacy in the field of sports, which has been done with a qualitative approach and grounded theory method.