چکیده:
بالاترین هدف ادیان الهی ارتقای معنوی انسان است. اسلام، انسان را دارای ابعاد و وجوه متعدد دانسته و از تأثیر و تأثر ابعاد مختلف وجودی او سخن گفته و رشد و کمال وی را در تمام ابعاد مدنظر داشته است. نظام اخلاقی ترسیمشده از سوی درس آموختگان این مکتب میتواند بهترین الگو جهت حفظ سلامت و ارتقای انسان به بالاترین درجات کمال انسانی او باشد. گفتار یکی از مهمترین وجوه در هندسۀ ششوجهی نظام اخلاق فردی ترسیمشده از سوی حضرت علی (ع) در نهجالبلاغه است. ازاینرو اصلاح ادبیات زبانی گامی مهم در بسامانی نظام اخلاقی و درنتیجه تضمین سلامت فرد است. از منظر امام (ع) بدون بسامانی گفتار، ساختار اخلاق و نظامِ ایمان، بسامان نمیشود. در مقالۀ حاضر مصادیقی از گفتار سلامتافزا از منظر امیرمومنان (ع) از کتاب شریف نهجالبلاغه گردآوری شده است. گفتار پروامدارانه و بخردانه، ادبیات نرم و ملایم، کلام مبتنی بر صدق، کمگویی، سخن حق، انتقاد سازنده، راز و نیاز و مناجات با خداوند و... از مهمترین عوامل ارتقا بخش سلامت روحی، معنوی و اخلاقی فرد شمرده میشود.
The main goal of religions is human's spiritual perfection. Islam considers human beings with two spiritual and worldly aspects and explains the connections of these aspects with each other and his growth and perfection have been taken into consideration. Thus, amoral system which raises from the thoughts of people trained in Islamic culture would be the best pattern for such perfection. Imam Ali (peace be upon him)established his moral system on six bases of worldview, value, tendency, method, action, and speech. As a result, one of the ways of improving morality and individuals is to correct their speech. In this regard, in the article examples of high-level health speeches are collected from Amir momenan's perspective from Nahjlbalaghah'book.On one hand, Imam Alicounting some factors as the main reasons for perfection in spirituality and morality of the individuals: wise speeches, gentle words, frank speeches, truthfulness, effective criticism, praying to God.
خلاصه ماشینی:
نقش گفتار و ادبيات زباني در سلامت فردي از منظر نهج البلاغه پروين بهارزاده دانشيار علوم قرآن وحديث ، دانشگاه الزهرا، تهران ، ايران سميرا دوست نواز کارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث ، دانشگاه الزهرا، تهران ، ايران (تاريخ دريافت : ١٣٩٧/٠٤/٢٤؛ تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/١٢/٠٥) چکيده بالاترين هدف اديان الهي ارتقاي معنوي انسان است .
ازاين رو پرسش اصلي پژوهش حاضر اين است که از منظر علي (ع ) چه نـوع ارتبـاطي ميان نحوة گفتار (ادبيات زباني) با سلامت اخلاقي و معنوي فرد قابل تصور است ؟ ٢- پيشينه بحث تاکنون پژوهش هاي مختلفي در زمينه انواع ارتباط هاي گفتاري صورت گرفتـه کـه تـا حدودي با موضوع حاضر ارتباط مي يابد.
از ديگـر آثـار قابـل ذکـر در ايـن زمينـه مـي تـوان بـه کتـاب رخساره خورشيد: سيرة امام علي در نهج البلاغـه ، نگاشـته مصـطفي دل شـاد تهرانـي اشـاره کرد؛ اين کتاب مروري بر سيرة امـام علـي (ع ) بـر پايـۀ نهـج البلاغـه اسـت کـه در مـوارد مختلف الهام بخش پژوهش حاضر است ؛ و نيز پايان نامۀ رابطه بهداشت گفتاري و سـلامت معنوي در رهنمودهاي قرآن کريم نوشتۀ صغري عزيزاني کلوير به راهنمايي دکتـر پـروين بهار زاده و مشاوره دکتر شهين قهرمان ايزدي مي باشد.
اهميت اخلاق نزد مولاي متقيان علي (ع ) تا جايي اسـت کـه از نظر حضرت تنها چيزي که بايد برآن ايستادگي نمود و هرگز در هيچ شرايطي از مرزهـاي آن عبور نکرد اخلاق است و اين پايبندي بـه اصـول اخلاقـي در سـيرة حضـرت حتـي در سيره ي سياسي- حکومتي ايشان کاملا مشهود ميباشد.