چکیده:
زمینه و هدف: رشد شهرنشینی، گسترش فضاهای شهری و بهتبع آن پیچیدهتر شدن روابط اجتماعی شهروندان، باعث شده است که احساس امنیّت و آسایش شهروندان نیز خدشهدار یا تضعیف شود. هدف این پژوهش بررسی تأثیر عناصر محیطی مؤثر بر احساس امنیّت زنان بهعنوان بخشی از سرمایههای انسانی جامعه است.
روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس نحوۀ گردآوری دادهها با رویکرد توصیفی - تحلیلی و پیمایشی است که با ابزار پرسشنامه محققساخته به تحلیل اثرات عناصر محیطی و اجتماعی بر احساس امنیّت زنان در فضاهای شهری شهرری پرداخته است.
یافتهها: قرارگیری شهرستان ری در منطقۀ 20 شهر تهران، بافت قدیمی و سنتی، مهاجرپذیری زیاد از سراسر کشور، سکونت افاغنه و مهاجرین عرب در این شهر، در کنار طراحی نسبتاً ضعیف شهری باعث شده که زنان از تردد و فعالیت در فضاهای شهری موجود احساس امنیّت نسبی کنند. در بین عناصر فضای شهری، فضاهای نظارتشده توسط پلیس، بیشترین میزان احساس امنیّت در زنان را ایجاد کرده و عنصر مدیریت و طراحی شهری کمترین احساس امنیّت در زنان را در شهرری داشته است.
نتایج: طراحی و مدیریت فضاهای شهری و عناصر محیطی در شهرری، باید بتواند زمینههای حضور امن و فعال زنان را فراهم آورد و این امر ضرورت توجه بیشتر برنامهریزان شهری به عناصر محیطی در فضای شهرری را میطلبد.
The growth of urbanization, the expansion of urban spaces and consequently, the worsening of the social relations of citizens, has made undermined or weaken the feeling of security and comfort of the citizens. The purpose of this study is to investigate the effects of environmental factors affecting on women's sense as part of the human capital of society of security. The present research is applied in terms of its purpose and based on the method of data collection with a descriptive-analytical and survey approach that is done with researcher-made questionnaire tool to analysis the effects of environmental and social elements on women's security sense in shahre- Ray. The findings of the study indicate the location of shahre- Ray in the 20th district of Tehran, Old and traditional texture, the high migration of the country, Afghan refugee and Arab refugees in the city, along with the relatively weak urban design caused the women have a sense of relative safety in moving and living in existing urban spaces. Among the elements of urban space, police-supervised spaces have caused the highest sense of security in women and the urban management and design element has had the least sense of security in women in Shahre- Rey. The results of the research indicate management and design of environmental elements in Shahre- Rey should provide a caused for the safe and active presence of women and this need the necessity of urban planner's attention to environmental elements in space of Rey.
خلاصه ماشینی:
دوفصلنامۀ پژوهش های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده ، ٨ (٢)، ٤٢٥-٤٤٩ مقدمه زنان به عنوان یکی از گروه های مهم جمعیتی که تقریبا نیمی از جمعیت انسانی را در جوامع گوناگون تشکیل می دهند، برای انجام بهینۀ فعالیت و ایفای نقش در جامعه ، نیازمند قوانین و مقررات و همچنین برخورداری از عوامل و مؤلفه های حمایتی هستند که در جوامع مختلف نهادینه می شود، درحالی که در سال های اخیر و به دنبال افزایش سطح تحصیلات ، اشتغال و مشارکت سیاسی زنان ، حضور اجتماعی آن ها نیز افزایش قابل توجهی داشته است ؛ اما از سوی دیگر همواره عوامل مختلفی وجود دارند که سلامت روانی و اجتماعی زنان را دچار مخاطره ساخته و تهدید می کند و قابلیت ها و توانایی های فردی و اجتماعی زنان به منظور دستیابی به یک زندگی مطلوب و موفق را از آنان سلب کرده و یا در آن اختلال ایجاد می کنند.