چکیده:
سلامت فردی به عنوان یکی از مهمترین مولفههای کرامت هر انسان محسوب می شود، از این جهت حق بر
سلامتی به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری در نظام بینالملل حقوق بشر و همینطور در قانون اساسی به
رسمیت شناخته شده است. دولتها نیز به طور کلی در ارتباط با تامین و تضمین این حق دارای مسولیت
معینی می باشند، مبرهن است دولتها نمی توانند بطور کامل سلامتی و مطلوب بودن سلامتی افراد را
تضمین نمایند، اما میتوانند شرایطی را فراهم آورند که در آن سلامتی افراد مورد حمایت قرار گیرد و
دستیابی به سلامتی برای افراد ممکن گردد. اثربخشی و کارایی قوانین که برای مقابله با جرایم در حوزه
سلامت تصویب می شود مستلزم نگاهی متفاوت به مقولاتی مانند تعریف حق، انواع حق و مبانی حق در این
حوزه، اعمال مجازات افتراقی نسبت به مجرمین، مسولیت کیفری و امثال آن است، از این رو اهمیت و
حساسیت جرایم در حوزه سلامت از یک سو و وابستگیهای ساختارهای زندگی مدرن به علم پزشکی از
سوی دیگر، تعیین یک رویکرد کیفری متفاوت را ضروری ساخته. بر این اساس نوشتار درصدد پاسخ دادن
به سوالاتی از قبیل این که، مفهوم حق در حوزه سلامت چیست؟ نحوهی برخورد و پاسخها به تخلفات و
جرایم پزشکی چگونه است؟ و تدابیر پیشگیرانه در حوزه سلامت کدامند؟ در نهایت رویکرد با تاملی در
معیارها و مبانی سیاست جنایی جرایم و تخلفات حوزه سلامت، تدابیر پیش گیرانه با استفاده از سیاست های
مشارکتی در جهت مقابله و مبارزه به متولیان سیاست گذاری پیشنهاد می گردد.
خلاصه ماشینی:
سخن ديگر نحوه ي مجازات نمودن در حوزه سلامت ميباشد، چرا که اجرا کيفر در هر شرايطي تضمين کننده تحقق اهداف باز اجتماعي کردن بزهکار نيست و بالعکس گاه خود اجراي کيفر امکان بازپروري بزهکار را از بين ميبرد، در حالي که ممکن است در اين شرايط عدم تحمل کيفر توسط بزهکار مطلوب تر و با موازين حقوق کيفري و جرم شناسي هم سوتر باشد از اين رو امروزه در سطح جهاني سخن از جايگزين هاي مجازات و مجازات هاي افتراقي است تا با مدنظر قرار دادن شرايط شغلي بزهکار از اجراي کيفر آسيبي بيش از آنچه هدف مقنن بوده تحمل نکند.
گفتار اول : حق بيمار حق بر سلامت به معني حق سالم بودن نيست ، زيرا فاکتورهاي متعدد ژنتيکي، رفتاري و زيست محيطي بر سلامت افراد موثر هستند که کنترل همه آن ها براي دولت ها امکان پذير نيست ، کميته حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي در توضيحات شماره ١٤ حق سلامت را حق دسترسي به خدمات ، وسايل و تسهيلات متنوع و شرايطي که براي دستيابي به بالاترين سطح سلامت ضروري استتعريف کرده است ، بنابراين اين حق تنها حق دسترسي به خدمات پزشکي نسيت .
مبحث دوم : مباني نظري مسئوليت در حوزه ي بهداشت و درمان با توجه به مطالب گفته شده مسئوليت پزشکي را ميتوان چنين تعريف کرد: الزام پزشک به جبران خسارت ناشي از رفتار جنايي و خطا يا خسراني که در نتيجه ي اقدامات پزشکي به ديگران وارد کرده است (نجفي توانا، ميلکي، ١٣٩٠، ١٨٧).