چکیده:
یکی از عناصر و مؤلفههای یک نظریۀ امنیتی، سطوح امنیت در ابعاد مختلف آن میباشد. تاکنون پژوهشی که سطوح امنیت را به ویژه در بُعد سیاسی آن از منظر مبانی اسلامی بررسی کرده باشد، صورت نگرفته است. لذا این پژوهش در صدد است تا سطوح امنیت سیاسی و تهدیدهای آن را در نظام امنیتی اسلام از منظر قرآن و حدیث تبیین نماید. برای دست یابی به این هدف، با استفاده از روش تحلیلی ـ استنباطی، گزارههای قرآنی و روایی ناظر بر سطوح امنیت سیاسی و تهدیدات آن، استخراج گردید. یافتههای این مقاله نشان میدهد که در قرآن کریم و روایات اسلامی، گزارههایی یافت میشود که از یک سو، بر پنج سطح فردی(خرد)، جامعهای، ملی(متوسط)، منطقهای و بینالمللی(کلان) امنیت سیاسی در نظام امنیتی اسلام دلالت دارد و از سوی دیگر، نشان میدهد که هر یک از سطوح مذکور ممکن است از سوی سطوح دیگر، مورد تهدید وجودی واقع شوند.
خلاصه ماشینی:
یافته های این مقاله نشـان مـی دهـد کـه در قرآن کریم و روایات اسلامی ، گزاره هایی یافت مـی شـود کـه از یـک سـو، بـر پـنج سـطح فردی (خرد)، جامعه ای ، ملی (متوسط )، منطقه ای و بین المللی (کلان ) امنیت سیاسـی در نظـام امنیتی اسلام دلالت دارد و از سوی دیگر، نشان می دهد که هر یک از سطوح مـذکور ممکـن است از سوی سطوح دیگر، مورد تهدید وجودی واقع شوند.
مورد تهدید واقع شدن در ایـن جـا نیز به این معنا است که سطوح دیگر امنیت سیاسی با انجام اقـداماتی سـلبی ـ ایجـابی موجبات تضییع حقوق و آزادی سیاسی (جامعه و گروه های اجتماعی ) می گردند.
بعد سیاسی امنیت ملی و عدم تهدید آن در نظام امنیتی اسلام بر ضرورت حکومت به ویژه حفاظت از نظام سیاسی مشروع و مقابله با تهدیدات وجودی علیه آن تأکید شده است و آیات و روایات زیادی به صورت ایجابی و سلبی بر این امر دلالت دارند.
در قرآن کریم و روایات اسلامی ، گزاره هایی وجود دارد که بر شش سطح فردی ، جامعه ای ، ملی ، منطقه ای ، امتی و بین المللی امنیت سیاسی در نظام امنیتی اسـلام دلالـت دارد که در این پژوهش ، در قالب سه سطح خُرد، متوسط و کلان ارائه شده است .
٢. در امنیت سیاسی در سطح خرد، عدم تهدید حقوق و آزادی های سیاسـی فـرد انسـانی بـه عنوان عضوی از شهروندان جامعه اسلامی مورد توجه است .