چکیده:
بارداری یا حاملگی وضعیتی است که رحم زن دارای جنین است و مدت زمان نُه ماه به طول میانجامد و با زایمان به اتمام میرسد. این دوران تأثیراتی بر خلقوخو و روان زن باردار دارد که این امر در حوزة علم زنان و زایمان و همچنین روانشناسی بررسی میشود و بهتبع، بر احکام جزایی و کیفری او تأثیرگذار است. تحقیق حاضر با عنوان بررسی تأثیر عارضة بارداری بر احکام جزایی زنان باردار در فقه و حقوق اسلامی، به بررسی نظرات فقها و قوانین موضوعه میپردازد و با رویکرد توصیفیـتحلیلی به این یافتهها میرسد که در صورت باردار بودن زن، در فقه و حقوق اسلامی، اجرای حدود و قصاص بهخاطر بیم از آسیب و هلاک جنین و با استناد به آیات 33 سورة اسرا و 164 سورة انعام و روایات و اجماع و عقل، به تأخیر میافتد. دوران بارداری همواره اختلالات خلقی و روانی را برای زن به همراه دارد و افسردگی و اضطراب شدید و اختلال تمرکز را موجب میشود؛ البته این مهم در صدور و وضع احکام و قوانین برای او لحاظ نشده است. با توجه به علل رافع مسئولیت کیفری و عوامل مخففة جرم، بارداری میتواند باعث کاهش مسئولیت کیفری و تخفیف مجازات برای زن باردار شود.
Pregnancy is a condition in which a woman has a fetus in her womb that lasts for 9 months and ends with childbirth. This period has effects on the mood and psyche of the pregnant woman that has been investigated in the field of obstetrics and gynecology as well as Psychology and can be effective in her criminal and penal sentences. This research, entitled the "studying the effect of pregnancy condition on the criminal sentences of pregnant women in Islamic law and jurisprudence, which has been done by descriptive-analytical method, examined the views of jurists and relevant laws on this scope and concluded If a woman is pregnant, in Islamic jurisprudence and law, the implementation of hudud and Qesas is delayed due to the fear and destruction of the fetus, citing verses 33 of Surah Esra and 164 of Surah An'am, narrations and consensus and reason. Pregnancy always causes mood and mental disorders for a woman and causes depression, severe anxiety and impaired concentration, although these matters have no effect in issuance of rules and regulations for her. Due to the reasons for eliminating of criminal responsibility and mitigating factors of crime, pregnancy can reduce criminal responsibility and mitigate punishment for pregnant women.
خلاصه ماشینی:
در قوانین جامعة اسلامی، حمایتهای مالی و جنایی از زنان در دورة بارداری بهدلیل حمل و جنین او صورت گرفته است و در حمایت از او با تعیین و لحاظ کردن نفقه و همچنین تأخیر در اجرای احکام عقوبتی او، قوانینی مصوب شده است؛ اما با وجود این، بهدلیل خود مادر و وضعیت ویژة او، حمایتهای لازم هنوز به وقوع نپیوسته است و مسیر برای این خدمات باید باز و هموار شود.
با توجه به اینکه مجازاتهای از نوع دیات و برخی تعزیرات بیشتر جنبة مالی دارند و در قانون مجازات اسلامی، مرتکب جرمهایی که جنبة مالی دارند (صرفنظر از وضعیت و حالت روانی مجرم)، میبایست از عهدة آن برآید، این تحقیق مجازاتهای حدی را در رابطه با مادران باردار در فقه و حقوق مورد بررسی قرار میدهد.
آنچه در این زمینه مستلزم بیان میباشد، این است که در آرای فقها و همچنین مواد قانونی قانون مجازات موضوعه، وضعیت ویژة مادر باردار بهعنوان شخصی که در شرایط خاص قرار دارد، اصلا مورد توجه نیست و در وضع قوانین و بیان آرا، به لحاظ کردنِ این امر اهتمام نشده است و هیچ بحث و بررسیای در این زمینه صورت نگرفته که آیا عارضة حمل میتواند در وقوع جرم تأثیر داشته باشد تا مستوجب قوانین مختص به خود باشد یا نه و تنها حمایت جزایی، که بهظاهر مرتبط با دوران حمل میباشد، تأخیر اجرای حدود است که علت آن هم متوجه طفلی است که حمل میکند نه خود او.