چکیده:
در این مقاله نشان داده می شود که ماده مجهول ساز -ya- که در ساختهای مجهولی ساختواژی در زبانهای ایرانی باستان به ریشه فعل افزوده می شود و ماده مجهول تشکیل می دهد به صورتهایyâ- - وya- - در گویشهای کردی سورانی، اردلانی، کلهری، ایلامی و هورامی - باقیمانده است و وجود ساختهای مجهولی ساختواژی کردی به سبک و سیاق مجهول در زبانهای ایرانی باستان می تواند هم در زبانشناسی تاریخی و تحول زبان و هم در کمک به روشن شدن ماهیت مجهول در سایر زبانهای ایرانی نو مانند فارسی مورد استفاده محققین قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"حفظ یک ماده ساز باستانی در ساخت مجهول در زبان کردی چکیده در این مقاله نشان داده می شود که مادة مجهول ساز -ya- که در ساختهای مجهولی ساختواژی در زبانهای ایرانی باستان به ریـشة فعـل افـزوده مـی شـود و مـادة مجهـول تـشکیل مـی دهـد بـه صورتهای -̂ya- و -ya- در گویشهای کردی سـورانی ، اردلانـی ، کلهـری ، ایلامـی و هـورامی - باقیمانده است و وجود ساختهای مجهولی ساختواژی کردی به سبک و سیاق مجهـول در زبانهـای ایرانی باستان می تواند هم در زبانشناسی تاریخی و تحول زبان و هـم در کمـک بـه روشـن شـدن ماهیت مجهول در سایر زبانهای ایرانی نو مانند فارسی مورد استفاده محققین قرار گیرد.
٤. منشأ مادة مجهول در کردی و اهمیت آن در زبانهای ایرانی باستان تکواژه های وابسته ای را به ریشة افعال اضافه می کرده اند و حاصل آنها ماده (ستاک ) بوده است و برای صرف افعال در حالات و زمانهای مختلـف بـه مـاده هـا شناسـه هـای فعلـی می افزوه اند؛ مثلا در فارسی باستان تعدادی مادة فعلی مانند ماده ماضی ، ماده آینده ، مـاده مـضارع نقلـی ، ماده مجهول ، ماده واداری ، ماده جعلی ، ماده آرزویی و ماده تشدیدی وجود داشته انـد و مـاده مجهـول بـا افزودن پسوند ماده مجهول ساز -ya– به ریشه افعال معلوم ساخته می شده است ( ابوالقاسـمی ، ١٣٧٥ : ١٤١؛ دبیر مقدم ، ١٣٦٤: ٣٣)."