چکیده:
اژدها و مبارزه قهرمان با آن، یکی از مهم ترین و تکرارشونده ترین بن مایه ها در روایات اساطیری و حماسی تشرف ایزدان و پهلوانان است که نمودهای آن در اغلب فرهنگ های اساطیری جهان یافت می شود و تکرار آن، تکرار الگوی تلاشی مقدس برای نظم بخشیدن به جهان در عصر آشفتگی است؛ تلاشی که پیروزی در آن، متضمن بازگشت نور و باران به طبیعت و بشارت دهنده برکت و فراوانی و امنیت برای مردم است. در این جستار، اسطوره اژدها در دو بعد ساخت بیرونی و درونی مورد بررسی قرارگرفته است: بعد بیرونی اسطوره اژدها، براساس نشانه های طبیعی و تاریخی، با تمرکز بر نقش محوری نمایه «مار»- به عنوان نمونه طبیعی مرگ و نابودی- و جاندارانگاری حوادثی چون توفان، زلزله و آتشفشان شکل گرفته است و بعد درونی آن، از منظری انسان شناختی و با تکیه بر تحلیل روان شناختی یونگ از این اسطوره، نماینده نیمه تاریک ناخودآگاه انسان است که جلوه بیرونی یافته است. قهرمان بر سایه درون خویش چیره می شود تا ضمن رسیدن به فردیت متعالی و کمال بشری، زمینه نجات طبیعت و مردم خود را نیز فراهم سازد.
Dragon and the Hero's battle with it is one of the most important and most repeated motifs in epic-mythological narratives about goddess and athlete's initiation، which is found in many of the mythical cultures of the world. The repeat of this motif symbolizes the repeat of a pattern to forge the holy order for the world after the era of turbulence. Victory's hero in this battle ensures the return of light and rain to the nature and enunciates the good tidings and blessings، as well as fundamental frequency and security to the people.
In this paper، we analyze the dragon myth in external and internal dimensions: the external dimension of the dragon myth is based on the natural-historical symptoms and is focused on the central role of a "snake"; a natural showing of death and destruction and an animistic interpretation of phenomena like flood، earthquake and geyser. In anthropologic approach – especially from psychological Jung's analysis– the internal dimension of the dragon's myth represents the dark side of the unconscious that has been displayed outwards.
While the hero overcomes his "shadow،" he achieves the transcendental individuality and perfection of human and he will save the nature and their people.
خلاصه ماشینی:
"بدین ترتیب ، نشانه های طبیعی در مورد اژدها، بیش از آن که ما را به سـوی زمـین هـدایت کند، به سوی آسمان - ابرهای تیرة توفـان زا و اژدهـای درهـم پیچیـدة فلکـی کـه مـی توانـد خاستگاه آن تیرگی ها باشد- هدایت می کند و به همین دلیـل کـارکرد ایـن اسـطوره ، بیشـتر در توصیف خشکسالی ، بی نظمی و ظلم و ویرانی (که متعاقب آن به وجود می آید) بوده است : "اژدها در ادبیات ملل مختلف به معنی و نماد اقتـدار، هـرج و مـرج ، ابـر، ظلـم ، اسـتبداد، خشکی و بی بارانی ، دشمنی حقیقت ، بت پرستی ، جهل ، اولین دریـا، بـاران و آب بـه کـار رفتـه است .
این اسطوره ، بر مبنـای تفسـیرهای بـرون گرایانـه ، می تواند مصالح شکلی و روساختی خود را از برخی نشانه هـای طبیعـی - بـا محوریـت نقـش توتمی مار در اساطیر- گرفته باشد و در این راستا حتی از برخی تجربه های فراموش شدة پیش تاریخی چون مواجهه با شماری از وقایع و حوادث طبیعی چون توفـان ، زلزلـه و آتشفشـان و خاطرة برخوردهای خونین با دشمنان نیز متأثر شده باشد، امـا مهـم تـرین سـطح مفهـومی آن نقشی است که در مسیر تکوین یک قهرمان - به عنوان نمونة مطلـوب انسـانی - ایفـا مـی کنـد: اژدها، نمایندة نیمة تاریک ناخودآگاه انسان و جنبـة خطرنـاک ، مـبهم و "سـایه "وار شخصـیت اوست که انسان تمایل دارد بر آن چیره گردد."