خلاصة:
هفت پیکر نظامی، یکی از متون جذّاب ادبیات کلاسیک فارسی است. این اثر، از عناصر داستانی و نمایشی
فراوانی بر خوردار است که یکی از آنها شخصی تپردازی جذّاب آن است. در این متن، شخصی تپردازی به
شیو های نمایشی و نزدیک به بسیاری از رمانهای امروزی است، چرا که در آن علاوه بر اشارة مستقیم به
ویژگ یهای ظاهری شخصیّتها و گفتار و رفتار شان، ابعاد مختلف شخصیّتی آنها با ارتباطی منطقی و
حساب شده، برای مخاطبان به نمایش گذاشته شده است و مانن د بسیاری از آثار نمایشی بزرگ،
شخصیّتهای قابل درک، باورپذیر و قابل تجسم برای مخاطب ترسیم م یشو د. در این اثر، شاعر
م یکوشد شخصیّتها، خودشان با نشان دادن اعمال و رفتار مختلف و درکشاکش ارتباطشان با دیگر
شخصیّتهاو موضع گیریهایشان در مسائل و موضوعات مختلف، خود را به مخاطب معرّفی کنند و
نظامی با این روش، موفّق به خلق شخصی تهای نمایشی در این اثر می شود.
ملخص الجهاز:
در این متن ، شخصیت پردازی به شیوهای نمایشی و نزدیک به بسیاری از رمانهای امروزی است ، چرا که در آن علاوه بر اشارٔە مستقیم به ویژگیهای ظاهری شخصیت ها و گفتار و رفتار شان، ابعاد مختلف شخصیتی آنها با ارتبـاطی منطقـی و حساب شده، برای مخاطبان به نمایش گذاشـته شـده اسـت و ماننـد بسـیاری از آثـار نمایشـی بـزرگ، شخصیت های قابل درک، باورپذیر و قابل تجسم برای مخاطب ترسـیم مـیشـود.
کی،١٣٨٧: ٦٩) با توجه به این تعریف و در نظر گرفتن این نکته که در شخصیت پردازی نمایشی ، نویسنده بیشتر به روش غیر مستقیم و از راه توصیف ظاهر و نشان دادن اعمال و رفتار، نمایش کشمکش هـا و تضـادها، پـرورش ابعـاد مختلف شخصیتی و انسانی و معرفی شخصیت ها در خلال گفتگوها، اقدام به خلـق و پـرورش شخصیت هایش میکند، میتوان به سراغ متنـی ماننـد هفـت پیکـر رفـت و انـواع روش هـای شخصیت پردازی را که باعث خلق شخصیت های نمایشی در این اثر میشود، به شرح زیر مـورد بررسی قرار داد.
» (سینگر،١٣٨٣: ١٩٥) بنابراین به نظر میرسد شخصیت پردازی هفـت پیکر بر مبنای اصول درام، یعنی بر اساس اعمال و رفتار شخصیت ها و کشمکش و تعارض های موجود در آن صورت گرفته است ، به گونه ای که باید گفت در این متن هر فرد با توجه به عملی که انجام میدهد و این که این عمل را در تضاد یا توافق با چه نوع شخصیتی انجام مـی دهـد، شخصیتی مثبت یا منفی از خود به نمایش میگذارد و کشمکش ، همان اصلی است که در ایـن اثر، مانند نمایش ، شخصیت افراد را نشان داده، باعث به وجود آمدن شخصـیت هـای نمایشـی میشود.