خلاصة:
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون سازی محسوب می شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامه ریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و معلمان دبیرستانها و مدارس راهنمایی غرب استان مازندران بود که از بین آنها 483 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته رویکرد سیستمی روی آنها اجرا شد. یافته ها: پس از گردآوری دادهها، ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، 0/981 محاسبه شد. تحلیل عاملی سوالات رویکرد سیستمی بیانگر آن بود که بیش از 61/328 درصد واریانس موردنظر توسط عاملهای این پرسشنامه تبیین میشود. پس از یک بار چرخش عوامل از نوع واریماکس، همبستگی میان هر سوال با هر عامل در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن پنج عامل (نگرش راهبردی؛ مدیریت راهبردی؛ توجه به واقعیات، اهداف و محیط کار؛ توجه به مقتضیات، پیچیدگی و تکالیف؛ مدیریت دانش و اطلاعات) به عنوان مولفههای رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی، استخراج و نام گذاری گردید. بحث و نتیجه گیری: با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، می توان از این پرسشنامه برای سنجش میزان رویکرد سیستمی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی همچون آموزش وپرورش و دانشگاهها استفاده کرد و زمینه اصلاح و بهبود برنامههای آموزشی را فراهم آورد و به طورکلی، بهره وری نظامهای آموزشی را افزایش داد
Background: Reliability and validity are important issues in test construction. System approach is a concept with various functions that considers interaction of employed people in different parts of a system.
Objectives: The present research aims to study the construct، normalization and validation of the system approach scale in educational planning.
Method: It was adescriptive survey research. Using multi-stage cluster sampling method، 483 subjects were selected from among all the principals and teachers in west Mazandaran's high schools and secondary schools. The subjects responded to the researcher-made system approach questionnaire.
Results: Using Cronbach's alpha، reliability of the test was computed as 0.981. Factor analysis of system approach items indicated that they explain more than 61.328% of the intended variance.
After one varimax rotation، the desirable consistency between items and factors were determined. Then، five factors (including strategic attitude، strategic management، focusing on work environment، realities and objectives، paying attention to requirements، complexities and tasks، and knowledge and information management) were extracted and labeled as the components of system approach to educational planning.
Conclusion: Considering the desirable psychometric properties، this questionnaire can be used to measure the system approach adopted by the employees of educational centers، such as the Ministry of Education، and universities. Consequently، it helps to prepare the ground for improving the educational programs and increase productivity of educational systems.
ملخص الجهاز:
eigen value (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به ارزش های ویژة عامل ها (مجموع مجذورات ضرایب عاملی ماده هـای موجـود در هر عامل ) ٥ عامل با ٦١/٣٢٨ درصد از واریانس کل نمره ها، بالای ارزش ویژة ١ قرارگرفتـه و واریانس رویکرد سیستمی در برنامه ریزی آموزشی را تبیین میکنند که ایـن نشـان دهنـدة مناسب بودن آزمون است .
ضرایب پایایی برای عوامل موجود در پرسشنامه و کل پرسشنامه مؤلفه ها ضریب ضریب ضریب اسپیرمن - آلفای کرونباخ گاتمن براون رویکرد سیستمی کل 0/946 0/944 0/981 نگرش راهبردی 0/936 0/936 0/950 مدیریت راهبردی 0/929 0/919 0/943 توجه به واقعیات ، اهداف و محیط کار 0/922 0/922 0/933 توجه به مقتضیات ، پیچیدگی و تکالیف ٠/٩٠٠ ٠/٨٩٠ ٠/٨٩٢ مدیریت دانش و اطلاعات ٠/٨٤٨ ٠/٧٨٤ ٠/٨١٩ شاخص های گرایش مرکزی و پراکندگی مقیاس رویکرد سیسـتمی و زیـر مقیـاس هـای آن در جدول شمارة ٥ آمده است .
T- Test برابری مدیریت دانش و واریانس ها اطلاعات نابرابری واریانس ها با توجه به نتایج جدول فوق با عنایت به تیهای محاسبه شده در خصوص رویکـرد سیسـتمی ١٣٤٩-=t؛ نگرش راهبردی ٠٧٩٤-=t؛ مدیریت راهبردی ١٨٥١-=t؛ توجـه بـه واقعیـات ، اهداف و محیط کار ٠٧٠٣-=t و توجه بـه مقتضـیات ، پیچیـدگی و تکـالیف ١٠٦٧-=t در سطح خطاپذیری (٠٠٥≤P) تفاوت معنـادار نیسـت ؛ ولـی در خصـوص مـدیریت دانـش و اطلاعات ٢٤٥٢-=t در سطح خطاپذیری (٠٠٥≤P) تفـاوت معنـادار اسـت ؛ بنـابراین ، بـین رویکرد سیستمی و چهار مؤلفۀ نخست آن با توجه به جنسیت آزمودنیهـا تفـاوت معنـیدار وجود ندارد و این تفاوت بر اساس جنسیت فقط در مورد مؤلفۀ مدیریت دانش و اطلاعـات معنی دار گزارش شده است .