بررسی پیوند میان جنبه های انسانی و فراطبیعی اژدهای «گندرو» بر مبنای ارتباط این اژدها با اسطوره آب مقالة

مؤلف: گرگیج، جلال الدین ؛ قائمی، فرزاد ؛

جستارهای نوین ادبی تابستان 1392 - شماره 181 ، العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎22 صفحة - من 29 إلی 50 )

الکلمات المفتاحية: آب گندرو دریای پ یشی نه دریای فراخکرت قوم گندهروا Gandarw اژدها اساطیر هند

خلاصة:

«گندرو» اژدهایی است که گرشاسب ، پهلوان معروف ایرانی ، او را در جنب دریای فراخکرت می کشد. این اژدها علاوه بر ایفای نقش در اوستا و کتب پهلوی ، در کتب دورة اسلامی جنبـة انـسانی مـی یابـد. گندرو در سنت اساطیری هند جنبة اهورایی دارد و به عنوان یک نیمه خدا مطرح مـی گـردد. تـا کنـون کاری شایسته در زمینة ایجاد ارتباط بین دو جنبة فراطبیعـی و انـسانی او، و نیـز ارتبـاط بـین گنـدرو و گندهروای هندی صورت نگرفته است . این جستار کوشش کرده است تا گندرو را به عنـوان حیـوانی آبی که دارای ما به ازای خارجی است ، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و همچنین ضمن ایجاد ارتبـاط بین دو رویة وجودی گندرو، ارتباط رویة انسانی این اژدها را با آب و نقش آن را به عنوان توتم گروهی از اقوام باستانی ، در تمدن هند و ایرانی ، بررسی کند.

ملخص الجهاز:

"دربارة فراخکرت همچنین باید از نظر ارزشمند کسانی چون مهرداد بهار و به ویژه مولایی در بررسی فروردین یشت یاد کرد که بر مبنای تحلیل روایات کهن اوستا و متون پهلوی نشان دادند که این دریا، از سویی ، فراتر از خاستگاه های پیش تـاریخی آن، در فرهنـگ زرتـشتی دریـایی اسـاطیری و کیهانی است که تبدیل به یکی از مکانهای سـپند در ایـن کـیش شـده اسـت و از دیگـر سـوی ، دربـارة خاستگاه های پیش تاریخی آن، با عنایت به افق جغرافیایی اوستا، اگر هـم چنـین دریـایی واقعـا در دورهای وجود خارجی داشته ، باید آن را در کرانه های شـرقی ایـران جـستجو کـرد (رک: بهـار، ١٣٤٧: ١١/١-٢٤؛ مولایی ، ١٣٨٢: ١٣٣-١٣٥). آنچه از این پژوهش در بررسی پیوند میان جنبه های انـسانی و فراطبیعـی اژدهـای گنـدرو و تطبیق عناصر روایی مرتبط با او با نمودهای طبیعی و تاریخی مقارن بر مبنـای شـالودة ارتبـاط او بـا آب حاصل شد، این نتیجـه را در بـر دارد کـه در روایـات ایرانـی ، آمیغـی از جنبـه هـای انـسانی و فراطبیعی گندرو وجود دارد؛ به نحوی که حتی در روایاتی نیز که ظاهر فقط بـه جنبـة غیـر انـسانی گندرو معطوف است ، می توان رد پای جنبه های انسانی او را یافت . بـه هـر روی از جنبه های کاملا انسانی گندرو هم در اساطیر ایرانی و هـم در اسـاطیر هنـدی نـوعی تغافـل وجود دارد که گویا بیش از هر چیزی از آنجا ناشی می شود که نگرش ایرانیان نتوانسته - به ویـژه در اوستا و متون پهلوی - در میان انسانها برای گندرو جایی باز کند و بالعکس تعلق خاطر هندیان نیـز باعث شده گندرو چنان جنبة مینوی بیابد که بسی از انسانها فاصله گرفته و در میان خـدایان جـای گیرد."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول