خلاصة:
یکی از مهم ترین چالش های جهانی ، مخصوصا در منطقه خاورمیانه ، طوفانهای گرد و غبار است . با توجـه به افزایش روز افزون طوفانهای گرد و غبار و خطرات ناشی از آن، لزوم بررسی و تجزیه و تحلیل دادههای بادسنجی به منظور شناخت این پدیدة مخرب زیست محیطی مشخص است . موقعیت ویژه ایستگاه سرپل ذهاب به دلیل بروز پی در پی طوفانهای گرد و غبار، موجب انتخاب این ایستگاه برای مطالعـه گردیـد. از ترسیم گلغبارهای سالانه و ماهانه و نیز تجزیه و تحلیل دادههای هواشناسی مربوط به سـالهـای ١٩٨٦ تـا ٢٠٠٩ مشخص شد وقوع طوفانها سیر صعودی داشته است . در سالهایی کـه بـا افـزایش وقـوع طوفـان مواجه بودهایم جهت بادها میل به غربی شدن پیدا می کند و لزوما بادهای گرد و غبارزا بادهایی نبودهانـد کـه سرعت بیشتری داشته باشند،که این نتیجه در مورد بررسی های ماهانه و سالانه صادق است . بررسـی میـزان همبستگی عناصر اقلیمی نشان می دهد که کاهش میدان دید با سرعت پایین باد همراه است و طوفـانهـای گرد و غبار لزوما با سرعت بیشتر باد همراه نبوده اند. با توجه به ابعاد وسیع این پدیده و فرا ایستگاهی بـودن آن لزوم یک طرح جامع برای شناسایی این پدیده در بلند مدت در کل منطقه تحت تاثیر احساس می شود.
Introduction : Wide Impact range of dust storms is one of the major characteristics that influence thousands of kilometers. The evaluation of relationship between wind speed and direction، visibility، air pressure and precipitation with frequency of dust storm occurrences in long-term، provides a complete knowledge of their content and provides useful information for solving this phenomena. The major sources of dust aerosols entering to west of Iran is Syrian-Sahara and Nofoud-Sahara in north of Arabian Peninsula (Zolfaghari، 2005).
ملخص الجهاز:
"مواد و روش ها در این تحقیق پس از گرد آوری آمارهای مربوط به پدیدههای هواشناسی در ایستگاه سینوپتیکی سرپل ذهـاب، از سازمان هواشناسی کشور، فراوانی وقوع این پدیده، نوع طوفانها، سرعت و جهـت بـاد، رطوبـت نـسبی ، فـشار معادل سطح ، بارش و میدان دید را در طی سالهای مختلف که بازههای زمانی ١٩٨٦، یعنی از بدو تاسیس ایـستگاه تا سال ٢٠٠٩ را شامل می شود، مورد بررسی قرار گرفت و از نـرم افـزار ٥.
شکل ٤ توزیع ماهانه گرد وغبار مربوط به دوره آماری ٢٠٠٩-١٩٨٦ بررسی میدان دید، رطوبت نسبی ، بارش ، فشار معادل سطح و سرعت وجهت باد نشان می دهد کـه در طـول دوره مورد بررسی میدان دید به طور متوسط به ٤٣١٣ متر کاهش یافته و در برخی موارد به ١٠٠ متر نیز رسیده است .
١٠٥ میدان دید شکل شماره ٥ دادههای مربوط به میدان دید، سرعت و جهت باد را نشان می دهد که شـدیدترین کـاهش میـدان دیـد ناشی از بادهایی با جهت های زیر است : بادهای شرق- جنوب شـرق (١١٠ تـا ١٣٠ درجـه ) بـا سـرعت کمتـر از ٣ نـات (١.
شکل ٨ میانگین گلغبار مربوط به سال های ١٩٨٦-٢٠٠٩ شکل ٩ فراوانی باد در سالهای ٢٠٠٩-١٩٨٦ بررسی گلغبارهای ماهیانه در طی این ٢٤ سال نشان می دهد در ماههـای نـوامبر، دسـامبر و ژانویـه (آبـان تـا بهمن ) جهت بادها بیشتر از جنوب شرقی تا غرب بوده است ، اما در طی ماههای فوریه ، مارس و آوریـل (بهمـن تا اردیبهشت )٢٠ درصد بادها جنوبی ،١٣."