خلاصة:
سخنان امام علی ع ، نخستین مصداق راسخان در علم بعد از رسول اکرم ص و آشناتر از هر کس به تاویلات قرآن ، باید در هر زمینه ای ، منطقی و مستدل و منطبق بر قرآن باشد. در خطبه ء ۸۰ نهج البلاغه ، امیر المومنین عقل زنان را به دلیل پذیرش شهادت دو زن به جای یک مرد ناقص دانسته اند، در حالی که مطابق آیه ء ۲۸۲ سورهء بقره ، دلیل این امر احتمال گمراهی یکی از زنان و تذکر و یادآوری زن دوم ، بیان شده است . با توجه به این که در کتب لغت ، گمراهی در این آیه به فراموشی و نسیان معنا شده است ، مسئله این است که آیا گمراهی و نسیان دلیل نقصان عقل است و آیا این سخن امیر المومنین منطبق بر قرآنی است که در آیات متعددی ، مردان و زنان را به تعقل برای رسیدن به سعادت دعوت کرده است ؟ در این مقاله ضمن بررسی سخنان عالمان دینی در این زمینه ، با روش استدلالی خاص ، صحت کلام امام و انطباق آن بر قرآن اثبات شده است .
ملخص الجهاز:
در خطبه ء ۸۰ نهج البلاغه ، امير المؤمنين عقل زنان را به دليل پذيرش شهادت دو زن به جاي يک مرد ناقص دانسته اند، در حالي که مطابق آيه ء ۲۸۲ سورهء بقره ، دليل اين امر احتمال گمراهي يکي از زنان و تذکر و يادآوري زن دوم ، بيان شده است .
با توجه به اين که در کتب لغت ، گمراهي در اين آيه به فراموشي و نسيان معنا شده است ، مسئله اين است که آيا گمراهي و نسيان دليل نقصان عقل است و آيا اين سخن امير المؤمنين منطبق بر قرآني است که در آيات متعددي ، مردان و زنان را به تعقل براي رسيدن به سعادت دعوت کرده است ؟ در اين مقاله ضمن بررسي سخنان عالمان ديني در اين زمينه ، با روش استدلالي خاص ، صحت کلام امام و انطباق آن بر قرآن اثبات شده است .
نهج البلاغه کامل ترن ي منع ب کلام امير سخن در اين زميه ن است ؛ اما سخانن امام در بارهء نقص عقل زنان در خطبه ء ۸۰ و نامه ء ۱۴ در اين کتاب گران سنگ ، سبب ايجاد مسلئه اي بزرگ در کلام ايشان شده است .
۱ ضمن احترام به دليل شهدي مط رهي در رد نظيره ء ضعف زنان در تدبير و مدير ت ي ، بايد دوباره يادآوري شود که اساس نظر امير مؤمنان ع در نقص عقل زنان، تساوي شهادت دو زن با يک مرد است و اين موضوع ربطي به مديرت ي زنان و ضعف آن ها در اين زميه ن ندارد.